(Halleh Ghorashi)
Gisteren een interessante bijeenkomst in de Balie. Drie Amsterdamse organisaties van migrantenvrouwen hebben zich bij elkaar gedaan en presenteerden zich: MVVN (Marokkaanse Vrouwenvereniging Amsterdam), Het ATKB, Turkse vrouwen, en het Surinaams-Hindoestaanse SITARA werden samen SAMMAS.
Het was wel een beetje een gearrangeerd huwelijk, want afgedwongen door de Gemeente Amsterdam, en echt gemakkelijk was het niet gegaan. We willen in Nederland nog wel eens vergeten dat cultuurverschillen tussen de verschillende groepen minstens zo groot kunnen zijn als die tussen zogenaamde autochtonen en zogenaamde allochtonen. Toch werd het een mooi feest, met een paar interessante lezingen en een heleboel thema’s (beetje te veel om op elk dieper in te gaan) in paneldiscussies.
Eerst Funda Müjde, dagvoorzitter, die begon met cabaret zoals alleen zij dat kan doen. Toen ze haar Turkse moeder speelde, met hoofddoek, veel herkenning in de zaal.
(Funda Müjde’s moeder)
(Funda)
Het woord integratie viel niet en terecht niet, denk ik langzamerhand. Dat woord ruikt te veel naar eenrichtingsverkeer: ‘ze’ moeten zich inpassen en aanpassen aan ‘ons’.
Zoals in een net verschenen rapport ook bleek: het zijn niet per definitie de allochtonen die geen zin zouden hebben om kontakt te maken met de auto’s, de autochtonen zelf hebben in meerderheid niet veel behoefte aan kontakt met de allo’s. En hoe minder kontakt, hoe wantrouwiger en negatiever de autochtonen zijn ten aanzien van migranten. Ik kom daar nog eens uitgebreider op terug als ik het hele rapport heb gelezen, maar het bevestigt wel wat ik al een hele tijd zeg: het heeft geen zin er bij de migranten de hele tijd op te hameren dat zij zich aan moeten passen als tegelijkertijd niets gedaan wordt aan de mentaliteit onder de autochtonen die denken dat het hun pakkie an niet is.
De kernwoorden waren dus niet integratie, maar participatie, emancipatie, verbetering van eigen positie op alle terreinen: sociaal, politiek, cultureel. Het ging ook over geweld tegen vrouwen en juridische zelfstandigheid. En dat daar al heel veel aan gedaan is lieten de aanwezige vrouwen (en mannen) zien.
(Ahmed Aboutaleb)
(Fenna Ullichki)
Drie punten bleven mij het meeste bij. De lezing van Halleh Ghorashi over de emancipatie van allochtone vrouwen, de lezing van wethouder Aboutaleb en het punt van de zelfstandige verblijfsvergunning. Goed nieuws en slecht nieuws.
Ik kon me erg vinden in de stevige tekst van Halleh Ghorashi. Net als ik gaat ze er van uit dat de derde golf al lang is begonnen, zich al af begon te tekenen eind jaren tachtig, begin jaren negentig, toen het witte middenklassefeminisme van de tweede golf begon weg te ebben. Daar wilde ik nog wel een kleine kritische aantekening bij maken, want ik weet uit eigen ervaring dat het hele debat over diversiteit binnen de tweede golf al veel eerder begon, en veel meer bereikt heeft dan nu lijkt. Ik maakte daar tenslotte zelf met veel hartstocht deel van uit. Was Ghorashi het (in de pauze) wel met me eens. In de korte tijd die ze had zette ze de tegenstelling tussen tweede en derde golf, respectievelijk gedomineerd door blanken (tweede) en door migranten (derde) wat scherp neer. Kon ik me ook wel in vinden, de kritiek op wat er nog van de tweede golf over is en waar die tekort schiet ten aanzien van de migrantenvrouwen (Opzij!) delen we.
Ik hoop de tekst nog van haar te krijgen want die is de moeite. Ook zij had het over de dubbele emancipatie van migrantenvrouwen. Die emanciperen zich als groep, dus als migranten, én als vrouwen. De roep om meer gelijkheid tussen mannen en vrouwen zet de eigen gemeenschappen onder druk. Maar die gemeenschappen staan ook onder druk van de omringende autochtone meerderheid, en nu meer dan ooit. Dat maakt de ruimte die vrouwen hebben om voor zichzelf op te komen kleiner, en de keuze moeilijker. Kies ik voor mijzelf en neem afstand van mijn gemeenschap, of kies ik voor mijn gemeenschap en laat, misschien voorlopig, mijn eigen keuzes schieten? Het is dat zitten tussen twee vuren dat maakt dat de migrantenvrouwen nog weinig van zich laten horen in het publieke debat, waar hun stem erg wordt gemist.
Ik denk dat Ghorashi daarin erg gelijk heeft. Wat ik waarneem is dat veel vrouwen die met hun eigen emancipatie bezig zijn aarzelen om daar openlijk stelling in te nemen, omdat dat meteen door politici, media, opiniemakers, gebruikt kan worden tegen de groep als geheel, in de trant van zie je wel, die moslims gaan toch lelijk met hun vrouwen om en dat komt door de islam.
Aboutaleb hield een fel betoog tegen de ‘islamisering’ van de problemen. Het gaat in de eerste plaats om de verbetering van de concrete positie van vrouwen, dus: onderwijs, werk. Daarin heeft hij het kabinet niet mee. De naam Verdonk viel die middag herhaaldelijk en niet erg vriendelijk. Aan de ene kant roept zij wel dat vrouwen moeten ‘inburgeren’, Nederlands moeten leren, moeten gaan werken, maar als het op de voorwaarden aankomt is ze eerder aan het bezuinigen en afbreken dan aan het bevorderen. Het ’tweede kans’ onderwijs, bijvoorbeeld, een belangrijke verworvenheid van de tweede golf, wordt bijna geheel afgebroken. De gemeente Nijmegen, de meest linkse gemeente in Nederland met Groen Links en de SP aan het roer, ook zij hebben het tweedekans onderwijs beperkt in plaats van het uit te breiden. De Gemeente Amsterdam neemt de voorwaarden die nodig zijn voor werkelijke emancipatie van migrantenvrouwen en jongeren serieus, zegt Aboutaleb. Dus gaan er miljoenen extra naar taalonderwijs en beroepsonderwijs, en als dat geld niet uit Den Haag komt dan halen ze het (met veel moeite) uit Brussel.
En de armoede, als de grootste belemmering voor migranten om verder te komen. Armoede is de onderliggende oorzaak voor een hele rij problemen, omdat veel gezinnen te kampen hebben met meer moeilijkheden dan ze aan kunnen, en dat heeft weer een slecht effect op de jongeren. Er leven in Amsterdam 39.000 kinderen onder de armoedegrens. De regering heeft 200 miljoen gekort op de armoedebestrijding in Amsterdam. Natuurlijk vind het kabinet het makkelijker om op alle problemen het etiket ‘islam’ te plakken, dan om werkelijk te investeren in de armoedebestrijding. Weer een gesubsidieerd kongres over de islam is een stuk goedkoper, en leidt de aandacht af.
Ook over de houding van Verdonk ten aanzien van de ‘gedumpte vrouwen’ is Aboutaleb niet te spreken. Om hoeveel vrouwen gaat het nou helemaal? Op dit moment zo’n twintig. Waarom niet ruimhartig gezegd: welkom terug? Die vrouwen krijgen op zijn best een voorlopige verblijfsvergunning, en mogen dan weer vijf jaar in onzekerheid blijven. En waarom? Om schijnhuwelijken te voorkomen? Er is een onderzoek geweest naar schijnhuwelijken. De onderzoekers vonden er nul. Argumenten helpen weinig, zei Aboutaleb. Dit kabinet luistert eenvoudig niet naar argumenten. Wat er komen moet is meer actie.
Bij het panel over de rechtspositie van migrantenvrouwen was de situatie van de ‘gedumpte vrouwen’ opnieuw aan de orde. Inmiddels kan een mishandelde vrouw vragen om een zelfstandige verblijfsvergunning, maar de procedure is moeizaam. Maar is een vrouw van wie de papieren door haar man worden afgepakt en die in Marokko of Turkije wordt achtergelaten met haar kinderen dan niet mishandeld? In andere landen is de situatie een stuk beter. In België, Duitsland, Frankrijk hebben kinderen van de navenante nationaliteit het recht om in Europa te blijven leven, mét hun verzorgende ouder. In Nederland niet. We horen net dat Verdonk heeft aangekondigd dat de vrouwen wel een visum kunnen krijgen om in Nederland hun echtscheiding te komen regelen, maar dan met hun kinderen weer weg moeten. Die kinderen, die de Nederlandse nationaliteit hebben, mogen dan weer terugkomen als ze achttien zijn. Fijn voor ze. Het vileinste argument dat Verdonk nu gebruikt is dat ze bang is dat vrouwen een kind maken, een kind met de Nederlandse nationaliteit, om dat te gebruiken om een zelfstandige verblijfsvergunning te krijgen. Nee, Verdonk heeft zich wederom niet populairder gemaakt.
SAMMAS zal nog van zich laten horen.
Het woord ‘participatie’ is een uitstekend woord. Het overtreft ‘inburgering’, ‘integratie’, ‘aanpassing’ en ‘inpassing’ vele malen. Bovendien is het van toepassing op iedereen: meedoen, allemaal. Zo men wil, als dat van toepassing is, kan men zeggen: participatie van vrijwilligers, van arbeidsongeschikten, van ouderen, of van allochtonen.
Een vriendin van mij is al een jaar op zoek naar een baan. Ze heeft een hoofddoek en wordt daarom geweigerd. Maar de aanhouder wint en ze heeft nu een baan waar ze erg tevreden mee is.Ik vroeg haar hoe haar collegas reageren. Ze stellen de meest idioten vragen. Het is gewoon of we dertig jaar terug zijn geworpen en wij lopen braaf mee terug. Vragen alsof ze de eerste moslim in hun leven zien. Opeens zijn het geen leden meer van de maatschappij maar aliens. Opeens zijn het mensen die je op televisie vreselijke dingen ziet doen en zeggen ipv van je buren, klasgenoten en collega´s. Mijn vriendin heeft meer geduld dan ik maar mischien ben ik Nederlandser want ik weet dat Nederlanders zulke onzin niet pikken. Doe gewoon dan doe je al gek genoeg,zeg maar.
Ze ze laat zich van haar beste kant zien stelt zich netjes voor aan iedereeen en beantwoordt geduldig hun bekrompen vragen. Ze hoorde ook van een islamtische mannelijke collega dat ze er allemaal fel tegen zijn toen ze hoorde dat er een gesluierde vrouw zou komen werken. Dus echt diep respect voor de werkgever die verder keek dan zijn neus lang en haar aannam voor haar capaciteiten.
Dus ik vroeg haar jij krijgt allemaaal vragen. En jij kan jij vragen stellen? Dat komt nog zei ze. Ze wil graag weten waarom ze er zo fel tegen waren dat ze kwam werken.
Het is toch te gek om los te lopen?
Ze gaan nu allemaal goed met haar om en zullen er vast erg trots op zichzelf zijn dat ze ‘normaal’ met een moslima omgaan maar als het aan hun lag had ze die kans nooit gehad.
Dus mensen hebben bekrompenheid en vooroordelen en doen er ook alles aan om ze vast te houden.
Daar had ik graag bij willen zijn maar helaas. Ik herken veel in de dingen die ik lees. Had ook om dezelfde redenen mijn bedenkingen bij de uitspraken van mevrouw Verdonk. Ook prachtig dat er zoveel overeenkomsten zijn vanuit verschillende groeperingen en zie ook wel de tijd rijp dat “Nederlandse” vrouwen op soms dezelfde problemen stuiten. Ook daar zijn armoede en echtscheidingsproblematieken zeker aanwezig. Ik ben ook niet zo kapot van die Islamitisering terwijl we onze eigen problemen verstoppen. Deze Drentse die zich ingeburgerd heeft in Brabant (weet je wel hoeveel bier je hier weg moet gieten 🙂 wil de volgende bijeenkomst graag aanwezig zijn.
Jan, vergeet je de participatie van de autochtonen niet?
Alvast bedankt,
Chahrazad
Ninka, wat vind je ervan om in plaats van islamitisering voortaan te praten over islamythesering? (Men probeert toch krampachtig te mythe in stand te houden dat alle problemen gerelateerd zijn aan de islam)?
Vriendelijke groet,
@Saida Agourram (2)
Jaja, intercultureel communiceren is hard werken… (grmpf!)
Ik ben bang dat het vaker voorkomt dat autochtonen zich op het werk ongemakkelijk voelen nabij allochtone werknemers. En in plaats van dat te doorbreken, gebruiken werkgevers dat argument om hen niet ana te nemen. (Ik ken iemand die expres het team waarover hij de verantwoordelijkheid heeft probeert te mengen. Wen er maar aan, vindtie.)
Heeft je vriendin het wel leuk op haar werk? Ik hoop dat haar collega’s bijdraaien en in haar niet meer, en niet minder zullen zien dan een collega.
Het zijn niet alleen meisjes met hoofddoek die rare vragen moeten beantwoorden. Ik hoor van heel veel jongeren, met of zonder hoofddoek of baard, dat ze zich moeten verantwoorden voor de ‘Islam’. Persoonlijk ben ik er inmiddels al aangewend. Dat vind ik eigenlijk nog het engst; dat ik het al bijna normaal aan het vinden ben die kortzichtigheid. Soms merk je trouwens dat het ook geen vragen zijn die gericht zijn om meer over jou te weten te komen, maar om jou neer te sabelen …
Chahrazad,
Nee hoor, ik vergeet de participatie van de autochtonen niet. ik schreef “meedoen, allemaal”. Daarna gaf ik vrijblijvende voorbeelden: “zo men wil”. Maar ik begrijp wat je bedoelt.
Ceylan,
Ik vroeg me af of u met de term “islamythesering” wil aangeven dat problemen niet aan de islam, in al zijn verscheidenheid, gerelateerd zijn? Als dat zo is, dan zou het me een heel goede term lijken.
P.s. De term “islamythesering” lijkt me goed van toepassing op het idee dat er maar een islam is.
Nee Jan, dat bedoel ik niet (zowel niet wat je in reactie 9 als 10 suggereert).
Ik bedoel dat de tendens bij zekere politici, politieke partijen en in een groot deel van de media op dit moment is om alle problemen die wij in Nederland hebben, te verklaren door verwijzing naar moslims en/of de islam. Daarmee wordt een mythe in stand gehouden dat er geen andere oorzaken van de problemen zouden zijn (o.a. onkunde/onwetendheid van de overheid om met de problemen in het kader van globalisering om te gaan, het vergroten van de kloof van arm en rijk in Nederland, het einde van de illusie van maakbaarheid van Nederland, enz.)
Beste Imad, ik zie dat je hier weer meedoet. Als reactie op een ander onderwerp gaf je aantallen bekerlingen (45.000 en 13 per dag). Waar haal je die cijfers vandaan?
Groet van een bekeerling.
Imad,
Ik krijg zulke vragen niet hoeven ze ook niet te proberen. Ik pik het niet en kaats het gewoon terug.Het grappige is dat ze dan eindigen met maar jij bent toch ook Nederlander?
Dus uit eindelijk valt het kwartje toch maar dan moet je ze wijzen op hun bekrompenheid ipv van daar in mee te gaan.
Zelfs als het goed bedoelt is zoals afgelopen weekend in Leiden tijdens het Marokko Swingtfestival.
Ik ging helemaal uit mijn dak op Dakka.Een vrouw naast zag ons swingen en zei: Jullie leven helemaal op he?
Ik zei: tis weer wat anders dan het gezeik van Verdonk.
Toen zei ze weer: Jullie kunnen echt genieten he?
Nou dat werd me één ‘jullie’ teveel dus ik vroeg: Wat bedoelt u?
Ze antwoorde: Jullie zijn los wij Hollanders zijn zo stijfjes.
Al is een ‘jullie’ nog zo leuk bedoelt het benadrukt verschillen en is voor mij dan ook helemaal geen compliment en ik hoef trouwens ook geen compliment ten koste van een ander dus zei ik: Nou toen we gisteravond hier weggingen was er om de hoek een Hollands feest en mensen gingen net zo goed uit hun dak in een polonaise.
Christine
Je zou haasten die dappere werkgevers als helden moeten zien.
Tis toch triest dat zoiets vanzelfsprekends een heldendaad wordt?
Bestel Ceylan, ik voel het meest voor het woord mythesering. Er bestaan zoveel mythes rondom geslacht, afkomst, geloof etc. Het is denk ik goed om te kijken naar overeenkomsten met als doel er een top stukje land van te maken en te genieten van wat we hier wel hebben. De verschillende achtergronden is in mijn ogen een prachtige bodem voor heel veel levensgeluk. Mijn broer probeert ook nog steeds de discussie dood te maken met de woorden, ach als je de heilige geest ontvangen hebt dan komt het wel goed. En ons eigen familierecht is ook nog lang niet op orde als vaders op daken moeten klimmen om hun kinderen te mogen zien. Ik denk dat het goed is om de gelederen te sluiten en te zoeken naar oplossingen en acties waar een ieder baat bij heeft. Lijkt me leuk als jullie weer om de tafel gaan mee te babbelen en een tipje op te lichten van ons cultuurtje. Want dit blanke trutje vind het heerlijk om te swingen als een afrikaan, te eten met stokjes en te praten met wereldburgers.
Beste Hendrik Jan en Saida,
Eerst Hendrik Jan: ik heb die informatie uit het blad Generation Now, nr 29, uit het artikel Mara werd moslim. Zie http://www.generationnow.nl
En dan Saida. Ik ga er ook altijd op in hoor, maar soms heb je het gehad en ben je gewoon moe. Ik vind het goed dat je het kunt hoor, er tegen in gaan iedere keer weer. Het jammere vind ik gewoon dat men het Nederlander zijn kennelijk relateert aan huidskleur of religie. Dat die kenmerken van racisme nog steeds meespelen in de Nederlandse samenleving, dat vind ik jammer. En het doet pijn. Ik heb overigens ook heel vaak (ik ben voor velen – totdat ik mijn naam noem -niet herkenbaar als allochtoon) dat iemand mij – onder het mom van ‘jij bent een Nederlander net als wij’ – hele racistische dingen toefluistert. Bijvoorbeeld een keer tijdens een congres over grondrechten en de EU dat een congresganger tijdens de lunch zei: en als Turkije erbij komt dan kunnen adieu zeggen tegen onze grondrechten. Ik vroeg hem wat hij bedoelde en hij antwoordde toen: “Dan krijgen we eerwraak, vrouwenmishandeling en al dat andere vuil van die verdoemde moslims over ons heen. Europa en vooral Nederland moet christelijk blijven.” En ik kreeg nog wat vooroordelen over moslims te horen. In dit geval was ik geschrokken, maar ik daagde hem uit nog meer zijn hart te luchten, want normaal krijg ik zo iets niet te horen.
Ik vind het een beetje raar dat Aboutaleb praat over emancipatie.Iemand die naar een moskee gaat en tegen mensen zegt: Als het je hier niet bevalt dan pak je je koffers maar en vertek je. Ipv van als het je niet bevalt dan ga je je recht eisen en spreek je je politiek vertegenwoordigers aan. Laat je stem horen en stroop de mouwen op.
Waarom moeten mensen die het niet bevalt vertrekken?
Hebben ze geen burgerrechten?
Hebben ze geen stemrecht? Geen vrijheid van meningsuiting?
Waar was Aboutaleb toen Mohammed B jarenlang bezig was om volgens het boekje zijn wijkgenoten te helpen?
Waar is Aboutaleb als jongeren worden gediscrimineerd en gedemoniseert?
Emancipatie en roepen dat je moet vertrekken als het je niet bevalt gaan voor mij niet samen.Meneer zoals de wind waait, waait mijn jasje.
Beste Ninka,
Oké mythesering! Ik ben helemaal voor inclusief denken en doen. Anja noemde al het inclusief feminisme. Samen onheuse mythes verdrijven lijkt me ook een goed inclusivisme (ik geloof dat ik dit jaar veel behoefte heb aan nieuwe termen …!) Doen dus. Overigens ben ik ook zo’n blank trutje, maar dan één met een doekie om het koppie.
Hartelijke groet,
Imad,
Ik vind dat wij als allochtonen met twee maten moeten meten.
Als een Marokkaan zoiets stompzinnigs zou zeggen over Nederlanders dan zeggen we wat een domme boerenpummel.
Nou ik vind het zelfde gelden voor iemand die zoiets zegt over Turken of Iraniers. Ik hoor de meest stompzinnige dingen over Iran en de vrouwen daar. Waarom kunnen we de bekrompenheid niet bij de mensen zelf leggen? Dat ze maar eerst gaan nadenken voor dat ze iets zeggen?
Bijv.
Als mijn buurvrouw elke dag melk bij mij komt lenen en ik blijft het elke keer geven hoef ze niet naar de supermarkt. Ik moet twee keer zoveel boodschappen doen.
Ik kan haar ook vriendelijk de weg wijzen naar de supermarkt.
Zo kan je mensen ook vriendelijk wijzen op het bestaan van een bibliotheek en boeken. Mischien zelfs een paar titels noemen.
Saida, jouw laatste zinnen brengen ineens een herinnering terug.
Ik droeg nog niet zo lang een hoofddoek en het nichtje van mijn (Turkse) partner kwam bij mij logeren. Ze was vier jaar en ik bedacht dat ik wel een paar boekjes voor haar kon gaan lenen. Uiteraard was ik niet van plan om voor 1 weekend een abonnement voor haar af te sluiten, ik kon wel gewoon mijn eigen abonnement gebruiken, en een kwartje per boek betalen.
Terwijl ik daar rond liep met mijn nichtje, kwam een aardige bibliothekaresse naar mij toe en zij vertelde mij dat ik een gratis abonnement voor het kleine meisje kon krijgen en dan ook gratis boeken kon lenen. Ik bedankte haar voor de informatie en ging weer door met boekjes uitzoeken. Na een tijdje kwam ze voor de tweede keer, en legde mij hetzelfde verhaal weer helemaal uit, nu iets meer gearticuleerd. Ik bedankte haar weer en zei erbij dat ik het niet nodig had. Toen ik de boekjes die wij hadden uitgezocht kwam laten registreren, deed zij nog een derde poging en legde mij het verhaal nogmaals uit: `Dan is het lenen gratis hoor!!´
Ik kon niet anders dan haar deze keer HEEL DUIDELIJK ARTICULEREND nogmaals te bedanken, en daarbij te zeggen dat ik haar echt wel begrepen had de eerste twee keer, maar dat dit meisje mijn nichtje was en het maar voor het weekend was.
Gelukkig gebeurde zoiets maar één keer, anders zou je er haast de bieb voor gaan mijden!
Pingback: Oude artikelen