De derde intifada


(Ramallah voor de verkiezingen)

Vorige week hoorde een journaliste over een wijze oude man in Jeruzalem, die twee keer per dag naar de Klaagmuur ging om te bidden, al vele jaren lang. Mooi verhaal dacht de journaliste. Ze ging naar de Klaagmuur, en ze vond hem. Daar stond hij te bidden. Toen hij daarmee klaar was ging ze naar hem toe en vroeg of ze hem mocht interviewen. Dat mocht.

Hoe lang komt u hier al bidden, vroeg ze.
Bijna zestig jaar, zei hij.
En waar bidt u dan voor, wilde ze van hem weten.
Ik bid voor vrede tussen de christenen en de joden en de moslims. Ik bid dat alle haat tussen de mensen zal verdwijnen en dat onze kinderen op mogen groeien in veiligheid en vriendschap.
Wat prachtig, zegt de journaliste, en hoe voelt dat nu na zoveel jaar bidden?
Alsof ik verdomme tegen een muur sta te praten!

Met deze grap – in mijn eigen woorden naverteld, begint een interessant artikel op Electronic Intifada, van Sam Bahour, een Palestijnse Amerikaan die woont in Al Bireh (vlak bij Ramallah). Ik geef puntsgewijs zijn verhaal weer, het complete artikel is te lezen op EI.

Uitgangspunt: dit is de derde intifada – de opstand van het Palestijnse volk. De eerste was met stenen, de tweede een mengsel van gewapend en ongewapend verzet, deze intifada nam de vorm aan van een verkiezing.

We zien voor onze ogen een gebeurtenis die de jarenlange politieke stagnatie doorbreekt, zegt Bahour. Wij zijn daar niet enkel de getuigen van, wij zijn ook de actoren die mee gaan bepalen met welke richting het gaat met deze nieuwe opstand. Want de vraag gaat worden hoe de wereld gaat reageren op deze nieuwe realiteit.

Dit zijn de punten om over na te denken:

Drie punten van ironie.

1. Dat het de Palestijnen gelukt is om een vorm van democratie uit te voeren terwijl ze nog onder bezetting leven – waarschijnlijk de eerste keer dat zoiets is gebeurd in de wereldgeschiedenis. In een paar woorden samengevat kozen de Palestijnen voor de realiteit: de realiteit van een mislukt vredesproces, een Road Map die leidde naar de Serparation Wall, en een currupte regering die overeind bleef door de fondsen die nu dreigen te worden opgedroogd. De Palestijnen weten heel goed dat een volledige democratie onder de omstandigheden niet mogelijk is, maar dat weerhield ze er niet van om verkiezingen te houden voor het derde deel van hun volk dat op de Westoever en de Gazastrook leeft onder militaire bezetting. Palestijnen zijn zich er volledig van bewust dat verkiezingen maar een deel uitmaken van een democratie, en dat het ook gaat om de vrijheid van organisaite, meningsvrijheid, van een vrije pers. Daar zijn ze al een heel end mee, ook al weten ze dat een beter intern bestuur niet vanzelf een eidne zal maken aan de koloniale onderdrukking die hun bestaan bedreigt.

2. Fatah, de partij van Arafat, heeft zichzelf naar de ondergang geleid. President Abbas heeft de burgers door een politiek proces heen geleid waarbij zijn eigen partij is gesneuveld. Het is duidelijk dat het Abbas’ bedoeling was om een democratisch systeem op te zetten. Wat Abbas daar zelf bij probeerde om Fatah te redden was een kwestie van too little, too late. Daarbij mogen we niet vergeten welke puinhoop bij erfde, zowel binnenshuis als met de meedogenloze Israelische agressie die hem ondermijnde.

3. De derde ironie is dat het juist de ‘unilaterale terugtrekking’ door Israel was die hamas aan de macht heeft gebracht. Zelfs Bush’ uitspraak over Sharon als ‘een man van vrede’ was niet genoeg om als vernislaagje te dienen. Zulke historische fouten heeft Israel wel vaker gemaakt. Israel kon niet verbergen dat de ontruiming van de nederzettingen de bezetting intact liet. Israel staat bekend om van die halve maatregelen die er goed uitzien in de wereld maar niets bijdragen aan een vreedzame oplossing. Deze blunder is alleen nog overtroffen door de blunder van het ‘genereuze aanbod’ van Camp David, waarbij de Israel met zichzelf onderhandelde over wat ze de Palestijnen voor wilden schrijven en vervolgens de wereld wijs wilde maken dat de Palestijnen een prachtig aanbod hadden afgewezen.

Drie mogelijke fouten

1. De eerste fout zou zijn om het pragmatisme van Hamas, en het vermogen om te veranderen te onderschatten. Het terroristische verleden van de organisatie was een reactie op de moord op 29 moslims in de Ibrahimi Moskee in Hebron in 1994. Sindsdien zijn hun zelfmoordaanslagen afgenomen, ze hebben gereageerd op Arafat die wilde dat ze daar mee op zouden houden. In 1996 werd de Hamas leider Yahyah Ayyash, de Hamasleider die verantwoordelijk was voor de wapenstilstand vermoord door het Israelische leger. Daarop volgden weer aanslagen, maar toch is Hamas terug gegaan naar de wapenstilstand die voorafgaande aan de verkiezingen al een jaar duurde.

2. De volgende fout zou zijn om het vermogen van Fatah om zich te herstellen te overschatten. De fouten die er op alle niveau’s zijn gemaakt zijn te groot.

3. Het zou onverstandig zijn om te onderschatten dat de 39 jaar militaire bezetting, en de 58 jaar van verdrijving en onteigening er niet hebben ingehakt. dat blijft de kern van het conflict. Zonder dat daar een einde aan komt, is dit nieuwe hoofdstuk niet het einde van het verhaal.

Drie uitdagingen

1. De eerste uitdaging is tijd. Hamas moet de tijd krijgen om te veranderen, om een regering te vormen, te besturen, en zich te bezinnen op de eigen posities. Ze zijn democratisch gekozen. Wie Hamas verder ondermijnt kan alleen uitzijn op de totale instorting van wat er nog over is van de Palestijnse samenleving.

2. Dan is er het unilateralisme van Israel. Het is tijd voor israel om onder ogen te zien dat hun eenzijdig genomen beslissingen precies is wat Hamas aan de macht heeft gebracht. Door eenzijdige beslissingen te nemen heeft Israel het meest gematigde leiderschap dat Palestina ooit heeft gekend ondermijnd. Israel moet zich realiseren dat alleen onderhandelingen met de vijand ooit een einde kunnen maken aan het conflict. De schijnonderhandelingen, die feitelijk vooral gevoerd zijn met de VS, maken daar geen einde aan.

3. De laatste uitdaging is het scheppen van een alternatief politiek pad door de Palestijnen zelf. Ook de seculiere Palestijnen moeten aan het werk. Verzet tegen de bezetting en het opbouwen van een staat onder dergelijke omstandigheden is geen kwestie van aan de kant staan en toekijken. De energie en de toewijding die destijds in het Osloproces zijn gestoken, grotendeels vernietigd door een corrupte regering, moeten weer worden hervonden. En snel. Het zou ook geen kwaad kunnen als politieke bewegingen aan beide zijden beseffen dat het niet meer mogelijk is om gepolariseerd te blijven. Het lot van de Palestijnse en Israelische bevolking is daarvoor te zeer verweven. We kunnen geen separatie meer accepteren, noch door een betonnen muur, noch in onze politieke activiteiten.

Ondertussen is het belangrijk om de VS in de gaten te houden. Condoleezza Rice zei verrast te zijn door de overwinning van Hamas. Misschien waren we niet goed op de hoogte van wat er onder de Palestijnse bevolking leefde, zei ze. Ach, een simpele kwestie van het niet helemaal goed inschatten, zegt Bahour. En geen woord over de bezetting, die Palestijnen in toenemende mate van elkaar scheidt, niets over de amputatie van Jeruzalem. Wanneer het waar is dat de supermacht niet in staat is geweest om in te zien hoeveel woede er onder de Palestijnse bevolking leefde, dan moeten het onze stemmen zijn die dat Amerika aan zijn verstand brengt. Het oude ‘wie niet voor ons is is tegen ons’ adagium komt niet goed aan bij de Palestijnen die politiek erg bewust zijn en heel goed weten dat de toentallen jaren durende Israelische vloedgolf waar ze zich onder staande moeten houden geheel ondersteund werd door de VS.

En misschien dat de oude man bij de muur ziet dat er barsten zijn in de muur, niet de Klaagmuur, maar de muur die twee volken van elkaar scheidt.

Volledige verhaal te lezen op Electronic Intifada.

5 gedachten over “De derde intifada

  1. Het is een pracht verhaal en verhelderend artikel.
    Het is volgens mij heel duidelijk waar het probleem wringt.

    Nu Hamas democratisch is gekozen wordt het ook duidelijk dat het democratisch denken van VS en Israel niet veel inhoud. Onder dwang van hen hebben de Palestijnen verkiezingen georganiseerd, maar met de nieuwe democratisch gekozen regering willen ze geen gesprek.
    Volgens mij blijft het westen oneerlijk en hypocriet met hun manier van doen.
    Een intelligent persoon zou juist met hen gaan onderhandelen. In het begin zullen de gesprekken moeizaam zijn, maar als je met hen afspraken maakt, dan weet je dat je positief resultaat hebt voor beide groepen. Bij de vorige regering was dat behoorlijk verwarrend. Zeker voor de Palestijnen

  2. Hamas heeft veel bloed van onschuldige burgers aan hun handen. Het verbaast mij dan dat een democratische partij in Nederland zo veel inzet om deze terroristen ondanks alles te verdedigen. Maar dan besef ik mij dat jullie grote held Mao Tze Tung is, een man die verantwoordelijk was voor de systematische dood van ongever 25 miljoen mensen. Dat de SP nog bestaat, is mij eigenlijk een groot raadsel.

  3. Hamas heeft bloed aan zijn handen, Fatah heeft bloed aan zijn handen en Israel heeft bloed aan zijn handen. Fatah begon als PLO als een gewapende verzetsbeweging, en heeft de bocht genomen naar een politieke oplossing. Hetzelfde geldt op dit moment voor Hamas. Het gaat er dus niet om om terrorisme te ondersteunen, integendeel. Het gaat er om om de Palestijnen te ondersteunen om een andere oplossing te vinden dan met wapens. En daarvoor is het eveneens nodig om het staatsterrorisme van Israel te veroordelen.
    Ik ben nooit een aanhanger geweest van Mao, het maoistische verleden van de SP van ver voor mijn tijd ligt volledig achter ons, en waarom de SP nog bestaat zou je aan de mensen kunnen vragen die er op stemmen en er lid van zijn. Ik geloof niet dat je daar terroristenaanhangers of verstokte maoisten bij zult aantreffen.

  4. Wij zijn het zelden met elkaar eens, Anja, daarom moet de vlag uit als dat eens wél zo is. De overwinning van Hamas is een onloochenbare realiteit, of jer nu blij mee bent of niet.
    De opdracht zal nu zijn Hamas als rechtmatig vertegenwoordiger van de wensen van een flink deel van het Palestijnse volk binnen de grenzen van de politieke oplossing te dringen.
    Men heeft immers deelgenomen aan democratische verkiezingen en zich daarmee eigenlijk ook verplicht om langs diplomatieke weg de belangen van het voltallige Palestijnse volk te behartigen.
    Een betere kans om Hamas zich om te laten vormen tot een politieke beweging is er de laatste jaren niet geweest.

  5. Het stukje gaat volgens mij niet over wie bloed aan zijn handen heeft, maar steun bieden aan een democratisch proces.

    Ieder mens die zelfbewust leeft, weet dat ieder direct of indirect vuile handen heeft, maar daarmee elkaar om de oren slaan helpt niemand verder. Mao was voor mij juist een van de weinigen die het Chinese volk bevrijdde van vreemde mogendheden, zoals Japan. We kunnen beter van de geschiedenis leren en hun wijze uitspraken ter harte nemen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *