Mijn vaste bezoekers weten dat ik Tariq Ramadan met belangstelling volg, en zijn boeken heb gelezen. (Zie hier en meer links hier) Maar het debat dat hij hield met Frits Bolkenstein sloeg ik over: ik verwachtte niet zoveel van Bolkenstein en daar bleek ik erg gelijk in te hebben gekregen. Want Bolkenstein had niet het respect en het fatsoen op kunnen brengen om zich voor het debat voor te bereiden en zich in het gedachtengoed van zijn gesprekspartner te verdiepen. Zoals tijdens het debat bleek had hij geen van de boeken van Ramadan gelezen, en zijn wijsheid alleen opgedaan uit het beruchte anti-boek van Caroline Fourest, waarvan hem ook al was ontgaan dat de daarin voorkomende beschuldigingen (alsof Ramadan een stiekeme fundamentalist is die net als alle andere moslims meteen de sharia in willen voeren als wij even niet opletten) al breeduit waren weerlegd.
Een genante vertoning dus, vooral van een representant van het verlichtingsdenken dat zichzelf zo graag als superieur ziet aan ‘die achtergebleven islamieten’. Bolks verhaal: Hier. Toen ik het las was toch ik even verbijsterd. Ik herkende vrijwel niets terug van de Ramadan zoals ik die had leren kennen. Het leek er erg op alsof Bolkenstein liever zijn eigen rijtje vooroordelen nog eens wenste te ventileren, dan een gesprek aan te gaan. En zo kreeg je wat zo vaak gebeurt, maar waar ik Bolkenstein eerlijk gezegd nog te hoog voor achtte: je schetst eerst een karikatuur van wat je tegenstander beweert en gaat dan die karikatuur te lijf. En dat wordt dus geen dialoog maar een monoloog, want de denkbeeldige tegenstander is er niet bij aanwezig.
In het eveneens in de Volkskrant opgenomen commentaar van Adrian de Groot Ruiz (e.a.) werd het niet beter. (Hier) Weliswaar scheef De Groot:
In zijn openingsbeurt betichtte Bolkestein zijn opponent ervan tegen vrouwenemancipatie, mensenrechten en de holocaustherdenking te zijn – maar niet voordat hij hem een fijn debat had gewenst. Hij vroeg vervolgens of Ramadan zich voor eens en altijd eenduidig kon uitspreken vóór deze zaken.
Toen laatstgenoemde precies dat deed, was Bolkesteins repliek echter dat zijn woorden mooi waren, maar niet geloofwaardig. Bolkestein had blijkbaar van te voren besloten dat Ramadan, hoogleraar in Oxford en Rotterdam én Worldconnector, geen deugdelijke gesprekspartner kon zijn.
Maar vervolgens deed hij zelf een even domme duit in het zakje door te beweren:
Ramadan is overigens geen ‘liberale moslim’, bijvoorbeeld in zijn opvattingen over homoseksualiteit en de hoofddoek. Ook vinden sommigen hem controversieel omdat hij eigenlijk een islamitisch Europa zou nastreven. Het is echter vrij evident dat voor Ramadan, als overtuigd moslim, de ideale samenleving islamitisch is.
Dat is namelijk helemaal niet evident, wanneer je het werk van Ramadan kent. Hij streeft helemaal geen ‘islamitisch Europa’ na, maar een democratisch Europa, waarin moslims gewoon naast burgers met een ander of geen geloof als burgers participeren – hij is zelfs geen voorstander van apart islamitisch onderwijs. Ook De Groot Ruiz c.s. roepen maar wat, meer gebaseerd op hun eigen gedachten over moslims dan op enige kennis van Ramadan’s gedachtengoed.
Nog een:
De vraag is juist hoe met deze verschillende concepties van de ideale samenleving om te gaan. Zeker voor een land als Nederland, waarin vele niet-liberale moslims (alsook Christenen) wonen. Hoe we in vrede met elkaar kunnen samenleven terwijl we andere basisovertuigingen hebben, is wellicht de grootste uitdaging van onze huidige democratie.
Het punt dat Ramadan nu juist in zijn werk uiteenzet is dat de basisovertuigingen van het overgrote deel van de moslims, ook zij die niet onder ‘liberaal’ vallen maar orthodoxer zijn, niet strijdig zijn met de democratische grondbeginselen van een westers land. Het is de doorgeradicaliseerde minderheid die afwijkt van zowel de democratische basisbeginselen als van het wezenlijke islamitische gedachtengoed. Het domme van deze herhalingen van de vigerende vooroordelen, is dat je een bondgenoot niet herkend, en zelfs wenst te bestrijden, terwijl die voor je neus staat en het feitelijk open en bloot met je eens is, op vrijwel alle belangrijke punten. Je ziet het ook weer in de reacties op het volkskrantblog: verreweg de meeste reageerders houden liever vast aan hun vijandbeeld dan de moeite te nemen tot zich door te laten dringen dat Ramadan behalve een moslim ook een Europese democraat is. Met, het moet even gezegd, aanzienlijk meer verlichte opvattingen en zeker meer beschaving dan de meeste van zijn vijanden, inclusief Bolkenstein.
Overigens kwam er een rectificatie op het artikel van De Groot Ruiz, er zou per ongeluk een conceptversie zijn afgedrukt. Zie op Claars Notes, hier.
Ramadan heeft gisteren in de Volkskrant dus zijn repliek gepubliceerd, hier.
er dus voornamelijk uit bestaat dat hij uit moet leggen dat Bolkenstein uit zijn nekharen lult, behalve dat Ramadan beschaafder is dan ik en dat netjes zegt. Van enige werkelijke discussie kwam het dus niet.
Misschien dat Ruud Lubbers het aanstaande woensdag in Paradiso beter doet, als hij in discussie gaat met Ramadan, anders ga ik me toch echt een beetje schamen voor onze vaderlandse cultuur, dan wel het gebrek daaraan. En moet ik erg denken aan Gandhi, die gevraagd wat hij dacht over de westerse beschaving zei dat hem dat een goed idee leek.
En dit even voor de mensen die het nog niet snappen: als je kritiek wilt hebben op Ramadan, zorg er dan voor, anders dan Bolkenstein, dat je weet waar je het over hebt. Praat anderen niet na en gebruik je eigen verstand. Zo’n beetje roepen dat ie vast niet voor niets omstreden is, en dat je gehoord hebt dat ie met dubbele tong spreekt (heb ik ook gehoord), en dat je toch niet kunt weten of hij nou deugt of niet en er daarom maar van uit gaat dat ie niet deugt – doe dat maar bij de Volkskrant website. Niet hier.
Als jij je gaat schamen over onze cultuur omdat sommige een ander mening hebben over deze man is jou recht.
Ik schaam me nog steeds niet voor onze vaderlandse cultuur.
Ik hoop wel dat je eens een keer als volksvertegenwoordiger je ook bezig gaat houden met onze cultuur want je zit constant met je bezigheden buiten de grenzen.
Je kunt vast wel gewoon lezen wat er staat, Hakker. Ik schaam me niet voor mijn cultuur, ik schaam me als mensen zich daar niet aan houden, en het gaat er niet om of Bolkenstein een andere mening heeft over Ramadan, ik schaam me plaatsvervangend voor een man die zich opwerpt als vertegenwoordiger van onze verlichte cultuur en zelf niet de meest basale fatsoensnormen in acht neemt, namelijk dat je je verdiept in wat je opposant zegt voor je hem te lijf gaat. En wat Bolkenstein denkt over Ramadan weten we dus nog niet. Want hij weet niet wat Ramadan denkt.
Fijn dat jij je niet schaamt voor ‘onze vaderlandse cultuur’, Hakker. Kun je ook aangeven wat dat is? Dan zijn we misschien samen trots.
En als socialistische volksvertegenwoordiger vertegenwoordig ik de mensen die vinden dat we zowel solidair horen te zijn met de mensen in Nederland die beter verdienen als met die buiten onze grenzen. Zoals dat hoort voor een socialist. De wereld is groter dan jouw achtertuintje. Al ga ik ook met groot genoegen met mijn partijgenoten mee de buurt in. Zoals je op dit weblog hebt kunnen lezen.
Zou ik een verwijzing kunnen krijgen naar een bespreking van het boek van Caroline Fourest. Ik ben dat boek nog maar een keer tegengekomen.
Doet me denken aan een zekere Bolk die ooit Chomsky beschuldigde van het gebruiken van valse beschuldigingen, het bouwen van een “straw man” om die weer in de fik te steken.
Het ingezonden stuk is daags na het debat geplaatst! Triest als je je bedenkt dat er weinig tot niks van overgelaten is nadat deze als inleidend stuk door Bolkestein voorgelezen is. In plaats van dat hij aftrapt door zijn visie te geven op de vraagstelling van de avond, nl: ‘wat kan ons binden?’, is hij vol in de aanval gegaan op de persoon Tariq Ramadan.
Buitengwoon laag!
Zoiets verwacht je niet van een pseudo intellectueel en politicus van het eerste uur. Ere-VVD lid!
Tariq Ramadan is mans genoeg om zichzelf te verdedigen en dat heeft ie ook super gedaan!
Wat mij, en hem ook overigens, dwars zit is de zoveelste poging om hem ter discussie te stellen. Zijn integrititeit in twijfel te trekken. En wat mij nog meer dwars zit zijn de media die aan dit proces meewerken! Ik had het fair van de Volkskrant gevonden als zij dit stuk voorafgaand het debat geplaatst hadden. En niet daags na het debat als het stuk al niks meer waard is. Om daarna Ramadan te vragen hierop te reageren. Hij heeft hier al uitvoerig op gereageerd. Wat een behoorlijke afgang was dat voor dhr Bolkestein. Voor diegenen die het gemist hebben, zie en oordeel: http://cgi.omroep.nl/cgi-bin/streams?/id/NMO/verkenningenspecial/2008/NMO_12092008/bb.20080912.asf
Waar het op neer komt is dat dhr Ramadan 2x op dezelfde stuk vol onjuistheden moet reageren. Eerst tijdens het debat en daarna ook nog ns via de media.
Sorry maar dit riekt naar smaad!!!
Ik zou het nog fairder gevonden hebben als dhr Bolkestein een nieuw stuk had geschreven op basis van nieuw verkregen inzichten, als hij deze al had gekregen… maar dat lijkt me stug!
Bob, kun je simpelweg opgoogelen.
En ja, Abdelhafid, het zou Bolkenstein zeer hebben gesierd als hij zijn excuses aan had geboden, en had aangeboden om zich alsnog te verdiepen in het werk van Ramadan en daarop terug te komen. En als hij gezegd zou hebben dat zijn stuk niet gepubliceerd had mogen worden maar dat hij met een nieuw stuk zou komen. Wie weet was er dan nog een interessante discussie gekomen. Want nu had Ramadan nauwelijks meer mogelijkheid dan te zeggen: dat heb ik niet gezegd. En daar is een geleerde man met zijn staat van dienst werkelijk te goed voor.
En ja, ik erger me er ook ontzettend aan dat iedereen maar naklept dat die man ‘omstreden’ is. Als je dat maar vaak genoeg roept dan wordt het waar, maar als je mensen vraagt waarom dan staat iedereen met de bek vol tanden. In een beschaafd land zijn mensen onschuldig tot het tegendeel is bewezen, hier wordt iemand voortdurend maar in staat van beschuldiging gesteld en wordt dan gedwongen zich te verdedigen – alsof hij niet wat beters te doen heeft. En inderdaad, je kunt vrijwel geen krant opslaan of daar staat het weer: de ‘omstreden’ figuur Ramadan. Juist omdat ik de moeite heb genomen om wel te volgen wat hij te zeggen heeft, en ik werkelijk niets ben tegengekomen wat mij er toe zou brengen om zijn integriteit in twijfel te trekken – dat we het best nog eens ergens over oneens kunnen zijn is een andere zaak – maak ik me daar behoorlijk kwaad over. Het zijn hele slechte manieren, zoals we een gast hier behandelen.
Zijn nieuwe boek, heet niet voor niets ” Een Jihad van Vertrouwen”, waarin hij haarfijn uitlegt wat zijn beweegreden zijn vanaf het begin dat hij actief is! Maar ja, die vond Bolkenstein natuurlijk de moeite niet waard om te lezen, het is overigens een klein boekje, met een inhoud die zeker de moeite waard is! Alhoewel het woordje ‘Jihad’ weer voor veel opschudding en vragen zorgt….
Ik heb maar een iets tegen Tariq Ramadan te zeggen.
God bestaat niet !
Daar zal hij reuze van opkijken, Charles, want hij heeft Hem gisteren zelf nog gesproken!
Love you Anja. Ik leer veel van je schrijfstijl en van de wijze waarop je steeds bij de kern blijft. Keep up doing the good work!
Graag gedaan, moslima.