Todorov: Angst voor de barbaren

Wel gekocht, nog niet gelezen: Angst voor de barbaren van Tzvetan Todorov, op de aanbeveling van Geert Mak op het omslag. Thema van het boek: het westen en de islamitisch wereld zijn geen ‘botsende beschavingen’. Daar heeft hij mij alvast in mee.

Interview met Todorov in de VN van deze week.

Citaat:

De westerse landen beseffen onvoldoende dat het niet hun principes en hun waarden zijn die worden verworpen, maar de manier waarop ze worden verdedigd, uitgedragen, opgelegd. Die manier is zo kwetsend, dat de principes en de waarden zelf in een kwaad daglicht komen te staan als de uiterlijke kenmerken van een imperialistische, arrogante houding. We zeggen wel dat we handelen in naam van de democratie, in naam van de mensenrechten, en al die mooie dingen. Mar de bevolking van de landen waar we dat komen verkondigen, merkt daar niets van. Die ervaart alleen de inval in hun land, het geweld, de blinde bombardementen. Want dat is wat er nu gebeurt in Afghanistan. Onze soldaten zijn niet welkom, dus durven ze zich niet onder de bevolking te begeven. Ze ijn gedwongen dag en nacht in hun bases te blijven. Als ze worden aangevallen kunnen ze alleen via bombardementen reageren. Dan worden er, zoals onlangs de Duitsers is overkomen, vijftig taliban en vijftig burgers gedood. Dat is een catastrofe. En het levert beelden op waarmee het internationale terrorisme nieuwe aanhangers kan rekruteren. Dus precies het tegenovergestelde van wat men wilde.

En over de ‘war on terror’:

(Op 11 september 2001 hebben de VS zich eventjes machteloos gevoeld)
En vervolgens zijn ze de war on terror begonnen. Misschien hadden ze zich beter kunnen verdiepen in de motieven van degenen die de aanslag hadden gepleegd. Ik verzet mij tegen de beweringen dat die aanslagen religieus geïnspireerd waren en uitgevoerd door fanaten die moorden voor het plezier. De ratio achter de aanslagen is zeker te begrijpen. Als ik dat niet zou geloven, zou ik de terroristen buiten de mensheid plaatsen en daar zie ik geen argumenten voor. We zijn allemaal schepsels die deel uitmaken van dezelfde gemeenschap. We moeten zo met terrorisme omgaan als met gewone misdaad. Natuurlijk is de eerste reactie dat de daders in de gevangenis moeten, omdat ze crimineel zijn. Maar als we het daarbij laten, doen we niets om te voorkomen dat het weer gebeurt. Dat de doodstraf niet voorkomt dat er nieuwe moorden worden gepleegd, is immers ook voldoende vast komen te staan.

Dat belooft wat.

7 gedachten over “Todorov: Angst voor de barbaren

  1. Ik blijf het schrijnend vinden dat weldenkende mensen, mensen die, naar ik aanneem, de moeite nemen zich te informeren, blijven geloven in de officiële Amerikaanse verklaring voor de aanslagen van 9/11.

    Groet,

  2. Slechte presidenten hebben oorlogen nodig. Om te laten zien wie ze zijn en de oorlogsindustrie heeft vijanden nodig om hun wapentuig te slijten. Met de aanval op Twin Towers stegen hun aandelen.Het zogenaamde handelen uit naam om de mensenrechten is de grootste drogreden. Waarom in Haiti geen democratie gebracht
    “om maar iets te noemen”. Het is de arrogantie van de macht. Die stomme Russen konden Afganistan niet aan. Wij het vrije westen gaan het doen. Er is een groot verschil in opvattingen van de culturen in onze en die andere landen, maar met het huidige militaire machtvertoon in Irak Afganistan en tegen de Palestijen werken we ons steeds verder in de nesten! En worden we doelwit voor vmensen zonder uitzicht die het westen op allerlei manieren zouden willen treffen.

  3. Nou vanwege uw eigen tekst hierboven in uw stuk: “Daar heeft hij mij alvast in mee.”
    Ik had net over die meeuwen gelezen dier jullie niet zagen vliegen en toen klonk het als: “Daar heeft hij mij alvast in meeuw.” Grappig toch en niet politiek gekleurd! Mensen leer toch verdraagzaamheid.

  4. Uitgeverij Atlas die het boek uitgeeft publiceert op haar website een fragment uit ‘Angst voor barbaren’. Todorov poneert de volgende stelling: “De westerse landen hebben het volste recht zich te verdedigen tegen elke agressie en elke aantasting van de waarden die ze als grondslag van hun democratische regimes gekozen hebben. Ze moeten met name elke terroristische dreiging en elke vorm van geweld krachtig bestrijden. Ze hebben er echter belang bij zich niet tot een onevenredige, buitensporige en misplaatste reactie te laten verleiden, want deze zou resultaten opleveren die tegengesteld zijn aan dat waar men op rekent.” Todorov gaat in die stelling en ook in het vervolg volledig voorbij aan de machten binnen die westerse landen, of clusters van westerse landen, die van binnenuit er belang bij hebben de democratie uit te hollen (andere visie op 9/11). Door dit achterwege te laten komt Todorov’s visie mij wat naïef voor.
    Todorov: “Politieke en maatschappelijke conflicten in termen van religie of cultuur (of ook van ras) interpreteren, is zowel onjuist als schadelijk; het vergiftigt de conflicten in plaats van er de angel uit te halen.” Ben ik het mee eens, het is echter de vraag wat die angel is.
    Op grond van zijn eerste stelling en op grond van wat hij in de laatste twee alinea’s schrijft ziet Todorov kennelijk een polariteit in “manicheïsmen” en “het aanwijzen van zondebokken”. In een ander verband kwam ik de volgende uitspraak tegen (wat mij betreft een voorbeeld van ‘een manicheïsme’): “Liefde kiest. En wel voor het spanningsveld. Niet voor de uitsluiting van de ene ten voordele van de andere, noch voor de gelijkschakeling van wat wezenlijk verschillend is. Er is maar één keuze toegelaten: het insluiten van wat elkaar tegenstreeft.” Het zou een uitspraak van Erasmus kunnen zijn. Uitspraken van soortgelijke strekking hebben wel eerder op dit weblog gestaan. Hoe doe je dat met die machten waar ik het hiervoor over had?

    Groet,

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *