De SP op seculiere ramkoers?

arjan-8-of-1.jpg
(Arjan Vliegenthart bij zijn promotie aan de VU)

Het stond in het christelijke Nederlands Dagblad, op 29 oktober te lezen dat de SP ,,een seculiere kruistocht tegen islam of christendom” aan het voeren is – “de SP op seculiere ramkoers”. Nou zeg. Het ene moment krijgen wij SPers het verwijt dat we allemaal moslimknuffelaars zijn, en een partij zijn van ‘rode dominees’, het volgende dat we een kruistocht aan het voeren zijn, tegen religie in het algemeen en tegen islam en christendom in het bijzonder. Zou ik als kerkganger al zolang bij de SP zitten als dat waar was? Dacht ik niet. Een repliek vanuit de SP:

Te gast: Ronald van Raak, SP Tweede Kamer, en Arjan Vliegenthart, SP Eerste Kamer.

Subsidiëring van religieuze organisaties mag geen alternatief zijn voor falend sociaal beleid, meent de SP. Dat betekent volgens de partij echter niet dat ze een kruistocht tegen religie voert.

Wie bij de SP goed om zich heen kijkt, ziet een grote verscheidenheid aan mensen. Opstandige socialisten en bedachtzame sociaaldemocraten. Verklaarde atheïsten, maar ook veel christenen. En steeds meer moslims. Deze mensen vinden in de SP gedeelde morele beginselen, van menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. Zij delen politieke uitgangspunten, van samen werken en solidariteit organiseren. En geven ook praktisch gevolg aan deze idealen: leden worden aangemoedigd om zich in te zetten voor de samenleving, volksvertegenwoordigers investeren het grootste deel van hun vergoedingen in de vele vrijwilligers van de partij.

Wij horen nooit dat christenen of moslims zich in de SP buitengesloten voelen, of dat de partij geen ruimte zou bieden aan hun religieuze overtuigingen. Integendeel: christelijke waarden als naastenliefde, rentmeesterschap en de overheid als schild voor de zwakkeren sluiten naadloos aan bij de beginselen van de partij. Wij waren dan ook verbaasd om in het Nederlands Dagblad (22 oktober) te lezen dat de SP ,,een seculiere kruistocht tegen islam of christendom” aan het voeren is. Helemaal opmerkelijk is de suggestie dat de SP het publieke domein zou willen vrijwaren van de inzet van gelovigen.

Scheiding
Het principe van de scheiding van kerk en staat is niet bedoeld om kerken en overheidsorganisaties te scheiden – en ook niet om religieuze organisaties uit het openbare domein te houden. Zij spelen een belangrijke rol in de samenleving. Tegelijkertijd hebben zij wel een andere verantwoordelijkheid. De overheid moet zorgen voor goed onderwijs, goede zorg en sociale zekerheid voor iedereen. Het is goed als religieuze organisaties daaraan iets toevoegen, religieus onderwijs verzorgen, daklozen opvangen en armoede bestrijden. Vooral ook omdat via religieuze organisaties veel vrijwilligers zich inzetten voor de publieke zaak. Zeker in de sociale zekerheid heeft door de bezuinigingen van de afgelopen jaren een kaalslag plaatsgevonden en zijn steeds meer mensen aangewezen op bijvoorbeeld de voedselbanken die christelijke organisaties organiseren – en waar ook veel leden van de SP actief in zijn.

Daarmee breien religieuze organisaties vaak recht wat de overheid heeft doen kromtrekken. Daarvoor komt die organisaties niets dan lof toe. Maar dit roept ook de vraag op of deze veranderde rolverdeling gewenst is. Daarbij geldt voor de SP dat de overheid bij zaken als werkloosheid, ziekte of arbeidsongeschiktheid iedereen voldoende bescherming moet bieden, ongeacht welke religie mensen aanhangen en zonder deze zorg te verbinden met evangelisatie. Daarom ook keerde de SP in Haarlem zich tegen subsidie aan het Scharlaken Koord, omdat het voor deze afdeling onduidelijk was of aan deze voorwaarden werd voldaan.

Dieper probleem
Tegelijkertijd speelt er volgens ons een dieper probleem in het debat rond integratie en religie. Wij merken in toenemende mate dat religieuze argumenten worden misbruikt door seculiere politici als Geert Wilders, die eigenlijk helemaal geen debat willen over de succesvolle integratie van migranten, maar het liefst de poorten voor hen zouden sluiten. Te vaak kunnen zij zich opwerpen als ‘verdedigers’ van onze joods-christelijke traditie, louter als middel om moslims van de samenleving uit te sluiten. En zonder dat religieus geïnspireerde organisaties dit weerspreken. Dit leidt niet alleen tot een oneigenlijk debat over de rol van kerk en staat, maar staat ook de daadwerkelijke integratie van nieuwkomers in de weg. Integratie heeft vooral te maken met het spreken van de taal, samen naar school gaan, samen werken en samen wonen. Door rechtse retoriek dreigt de discussie over integratie te ontaarden in een debat over religie.

De SP voert vele kruistochten. Tegen de uitholling van het onderwijs, de uitverkoop van de zorg en de afbraak van de sociale zekerheid. Maar niet tegen religie. Mensen die zich in de politiek laten inspireren door hun geloof zijn bij ons van harte welkom. Sterker nog, veel van onze leden zijn behalve lid van de SP ook actief in kerken en andere christelijke organisaties, zoals de christelijke vakbeweging en vredesbeweging.

De partij zet daarmee een lange traditie voort van rode dominees in Nederland, van Ferdinand Domela Nieuwenhuis tot Jan Buskes en Huub Oosterhuis. Maar subsidiëring van religieuze organisaties mag geen alternatief zijn voor falend sociaal beleid en het debat over integratie moet ontdaan worden van het onwelriekende religieuze sausje dat sommige partijen er overheen gooien. Het zou goed zijn wanneer religieus geïnspireerde politici ook dit wat vaker zouden zeggen.

Ronald van Raak is lid van de Tweede Kamer voor de SP, Arjan Vliegenthart is lid van de Eerste Kamer voor de SP.

Verscheen in Nederlands Dagblad 3 november 09, hier herdrukt met toestemming van de auteurs.

Eén gedachte over “De SP op seculiere ramkoers?

  1. “Daarmee breien religieuze organisaties vaak recht wat de overheid heeft doen kromtrekken. Daarvoor komt die organisaties niets dan lof toe. Maar dit roept ook de vraag op of deze veranderde rolverdeling gewenst is.”
    Mijn kritiek hierop is hier niet nieuw. Waarom moeten die organisaties, als ze niets dan lof toekomen, toch weer ten gunste van de overheid, hun plaats gewezen worden?
    En “veranderde rolverdeling”, alsof de overheid altijd, van ouds her zorg verleende. De zorg voor bijvoorbeeld mensen met een ontwikkelingsstoornis (mijn vakgebied) bestond al lang voordat de overheid dat in de jaren vijftig financieel ging faciliteren, inmiddels heeft de overheid met haar regelgeving een enorm grote vinger in de inhoudelijke pap.
    Overheidsbemoeienis in de publieke sector doet diversiteit verdwijnen, diversiteit die in de privésfeer, met name door links weer juist zo geprezen wordt.

    Groet,

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *