Bang, maar strijdbaar!


(Foto van Demo, is niet de auteur van het stuk)

Veel mensen (z/w of mix) steken nu hun nek uit, komen in actie, zoeken elkaar op, doorbreken het taboe op praten over racisme. Hier is er een, die blogt onder de naam Sweet Little Devil, maar nu ook met haar eigen naam tevoorschijn wil komen: te gast: Sandra Salome.

Enige tijd geleden schreef ik een blog over Zwarte Piet. Het was in mijn ogen een heel genuanceerd blog, waarin ik vooral vroeg om wederzijds begrip en respect. Nu, enkele weken later, merk ik dat ik een stuk minder genuanceerd ben en gewoon duidelijk een standpunt inneem in de hele discussie. Dat komt o.a. door de reacties die ik op mijn blog kreeg. Voor het eerst kreeg ik namelijk te maken met hele nare reacties met vaak dezelfde boodschap: ’Als het je niet aanstaat, moet je oprotten naar je geboorteland‘(Wat bij mij trouwens zorgde voor een kleine topografische crisis, want sinds wanneer is mijn geboortestad Groningen een land?)

Een andere veelgebruikte reactie was het vaak met krachttermen gelardeerde, ‘dit is onze cultuur en daar moeten ZE van afblijven.’ Dat argument, afblijven van onze traditie, dat is toch best raar?

Want als je zegt: ’Het is ons feest, het is ons land, het is onze traditie, het is onze Zwarte Piet,’ dan klinkt dat misschien wel mooi, maar Ons was tot begin vorige eeuw vooral roomblank en is in de afgelopen eeuw veel kleurrijker geworden. Ons eet tegenwoordig met veel genoegen shoarma, roti, gyros, pizza en allerlei zaken, die Ons vroeger niet at omdat Ons toen iedere avond aardappels, groente en vlees op het bord had. Ons is niet dus meer hetzelfde als 50 jaar geleden, dus waarom zou Zwarte Piet dan wel hetzelfde moeten blijven?

Zou het dan toch zo zijn, dat de soms extreme weerstand tegen het veranderen van Zwarte Piet te maken heeft met het feit, dat een deel van Ons vindt dat ZE gewoon hun mond moeten houden? Omdat ZE vaak een andere huidskleur hebben dan de meerderheid? Dus eigenlijk omdat een deel van Ons vind dat Ze minder zijn?

Natuurlijk wist ik dat er ook in Nederland racistische mensen wonen. Maar ik dacht altijd dat dit een kleine en daarom, in mijn ogen dan in elk geval totaal ongevaarlijke, minderheid was.

Nu twijfel ik, vraag ik mij af of ik dan al die jaren al ziende blind ben geweest. Ik zie hoe mensen die zich openlijk uitspreken over het feit dat ze vinden dat Zwarte Piet in deze vorm niet meer kan, overladen worden met de meest wanstaltige, respectloze en racistische reacties. Als je wilt zien hoe het riool van Nederland eruit ziet en wat zich daarin schuilhoudt, dan moet je bijv. eens kijken op de facebookpagina van Anouk. Maar ook bij anderen die zich uitspreken tegen Zwarte Piet in zijn huidige karikaturale en racistische vorm, zie ik dingen die ik soms gewoon niet wil geloven.

Was ik dus een paar weken nog redelijk ‘neutraal’ in de hele discussie rond Zwarte Piet, nu ben ik dit niet meer! Zwarte Piet is voor mij na de laatste weken duidelijk het symbool van racisme geworden. De discussie gaat allang niet meer over Zwarte Piet en een kinderfeest. Het is een discussie geworden waarin tot nu toe verborgen racisme zichtbaar is geworden in alle lagen van de bevolking. Wat er nu gebeurt, maakt mij bang maar tegelijkertijd ook strijdbaar. Het gaat niet om zij of wij, het gaat om ONS. Racisme is jammer genoeg van alle tijden en komt voor in alle landen en culturen. Maar dat betekent niet dat we het dus maar moeten accepteren en er ons bij moeten neerleggen.