De kerk, gisteren. De Amsterdamse Studentenekklesia. Deze zondag werd de schriftuitleg, dat wil zeggen de preek gedaan door Ton Honig. Die was net zo blij met het boekje van Geert Mak als ik. Het gaat om tegenverhalen. Zoals je de bijbel kunt lezen als een groot tegenverhaal, tegen het donkere decor van bestaande sociale, economische en politieke structuren hebben we ook nu behoefte aan tegenverhalen. Tegen de waan van de dag.
Ton Honig:
Met ontroering las ik het manifest Gedoemd tot kwetsbaarheid van Geert Mak. In dit kleine pareltje gaat Mak op zoek naar een Tegenverhaal dat het op kan nemen tegen het verhaal van de verharding dat sinds de dood van Theo van Gogh, net als na de dood van Pim Fortuyn het alleenrecht begint op te eisen. Het voortslepend probleem rond de integratie van bepaalde moslimgroepen, een ondershuidse identiteitscrisis van de Nederlanders en de schokkende moord op van Gogh leiden tot een rechts-nationalistische beweging die de aanslag op van Gogh gebruikt om de eigen agenda versneld door te drukken. Hoe deze radicalisering te stuiten? Allereerst is daar de angst, een logische reactie op gevaar. Maar angst kan ook losgekoppeld worden van het werkelijke probleem. Angst kan opgeklopt worden tot een permanente geesteshouding, die vervolgens voor politieke doeleinden kan worden geëxploiteerd. Dit kan gemakkelijk leiden tot een self fulfilling prophecy: de angst voorkomt niet de situatie waarvoor men bang is, maar schept die juist.
Geert Mak:
Door oorlogen, klimaatsveranderingen, hongersnoden, politiek en religieus fanatisme zullen de komende decennia in de wereld vermoedelijk grote, nieuwe groepen op drift raken, vele miljoenen migranten.
Het probleem is niet óf immigratie moet worden toegestaan – die is er en blijft er – maar hoe we er mee omgaan, en hoe we een balans vinden tussen deze noodzakelijke instroom van buitenaf en de verworvenheden van onze eigen samenleving. En dat niet alleen omwille van deze nieuwkomers, , maar net zo goed omwille van het behoud van een dynamisch Nederland en Europa.Op deze wereld moeten wij ons en onze kinderen voorbereiden, we hebben daarin geen keuze. Het sleutelbegrip is daarbij de zogeheten interculturele competentie, het vermogen om iemand van een anderssoortige afkomst te herkennen en zijn woorden en handelingen enigszins te herkennen. Dat betekent absoluut niet dat je het onderlings eens bent. Het gaat erom dat je genoeg van de ander weet om een gesprek te hebben, een manier van omgang te vinden, een compromis te sluiten. Die interculturele competentie was in dit land altijd behoorlijk groot. Dat was niet ‘slap’ of ‘laf’, het was onze hoop en onze kracht.
In deze maanden dreigt die levenshouding overschaduwd te worden door een nieuwe mode: de confrontatie. Bij sommigen heerst op dit moment een sterke neiging om de muren rondom het geestelijke fort Nederland zo hoog mogelijk op te trekken. Ons land zal zich daardoor steeds meer afsluiten van de culturele dynamiek – slecht en goed- in de rest van Europa en de wereld. Zo kunnen zelfs wij, nuchtere Nederlanders, terecht komen in een gesloten, xenofobe fantasiewereld waar onze hufterigheid en onze onkunde over heden en verleden als norm worden gesteld, waarin degenen die niet in de angstpsychose meehollen als ‘slappelingen’ en ‘verraders’ worden aangeduid, en waarin discriminatie en racisme tot nieuwe grondwaarden worden verheven. Daaronder liggen dan de scherven van de jaren zestig: een verloren zelfvertrouwen, een idealisme dat omgeslagen is in cynisme.
Wie Nederland wil omvormen tot een culturele vesting reduceert de ingewikkelde tijd waarin we leven tot één grote binnenlandse angstfantasie. Het is een manier van denken die demagogen en sommige politici goed uitkomt, maar die langs de werkelijke problemen heenschiet. We zullen spijkerhard moeten zijn jegens degenen die onze gezamenlijke fundamenten willen vernietigen, maar daarin moeten we precies en zorgvuldig opereren.
We zullen de onverdraagzame islam moeten bestrijden, en tegelijk de humanistische krachten binnen de islam moeten omarmen. En uiteindelijk zullen we naar de bron moeten: de ontworteling, de vernedering, de almaar toenemende woede van de niet-westerse wereld.
Dit is een groot Europees probleem. Wij Nederlanders kunnen ons het nationale navelstaren niet langer permitteren. De echte uitdagingen en gevaren van de eenentwintigste eeuw zijn daarvoor te groot.
Wij zijn gedoemd tot kwetsbaarheid.
Morgen een gedicht, een ander klein tegenverhaal, dat ook in de dienst werd voorgelezen.
Hoi Anja,
Het stuk van Mak op maar een paar punten veranderd. Het zijn details…….MENS,ANGST EN INTEGRITEIT
Door oorlogen, klimaatsveranderingen, hongersnoden, politiek en religieus fanatisme zullen de komende decennia in de wereld vermoedelijk grote, nieuwe groepen MENSEN ANGSTIG raken, vele miljoenen MENSEN.
Het probleem is niet óf ANGST moet worden toegestaan – die is er en blijft er – maar hoe we er mee omgaan, en hoe we een balans vinden tussen deze ANGSTIGE MENSEN van buitenaf en de ANGST van onze eigen samenleving. En dat niet alleen omwille van deze nieuwkomers, , maar net zo goed omwille van het behoud van een INTEGER Nederland en Europa.
Op deze wereld moeten wij ons en onze kinderen voorbereiden, we hebben daarin geen keuze. Het sleutelbegrip is daarbij de zogeheten INNERLIJKE INTERGRITEIT, het vermogen om iemand van een anderssoortige afkomst te herkennen en zijn woorden en handelingen enigszins te herkennen. Dat betekent absoluut niet dat je het onderlings eens bent. Het gaat erom dat je genoeg van de ander weet om een gesprek te hebben, een manier van omgang te vinden, een compromis te sluiten. Die INNERLIJKE INTEGRITEIT was in dit land altijd behoorlijk groot. Dat was niet ’slap’ of ‘laf’, het was onze hoop en onze kracht.
In deze maanden dreigt die levenshouding overschaduwd te worden door een nieuwe mode: de confrontatie. Bij sommigen heerst op dit moment een sterke neiging om de muren rondom het geestelijke fort Nederland zo hoog mogelijk op te trekken. Ons land zal zich daardoor steeds meer afsluiten van de culturele dynamiek – slecht en goed- in de rest van Europa en de wereld. Zo kunnen zelfs wij, nuchtere Nederlanders, terecht komen in een gesloten, xenofobe fantasiewereld waar onze hufterigheid en onze onkunde over heden en verleden als norm worden gesteld, waarin degenen die niet in de angstpsychose meehollen als ’slappelingen’ en ‘verraders’ worden aangeduid, en waarin discriminatie en racisme tot nieuwe grondwaarden worden verheven. Daaronder liggen dan de scherven van de jaren zestig: een verloren zelfvertrouwen, een idealisme dat omgeslagen is in cynisme.
Wie Nederland wil omvormen tot een ANGSTIGE vesting reduceert de ingewikkelde tijd waarin we leven tot één grote binnenlandse angstfantasie. Het is een manier van denken die demagogen en sommige politici goed uitkomt, maar die langs de werkelijke problemen heenschiet. We zullen spijkerhard moeten zijn jegens degenen die onze gezamenlijke fundamenten willen vernietigen, maar daarin moeten we precies en zorgvuldig opereren.
We zullen de onverdraagzame MENS moeten bestrijden, en tegelijk de humanistische krachten binnen DIE MENS moeten omarmen. En uiteindelijk zullen we naar de bron moeten: de ontworteling, de vernedering, de almaar toenemende ANGST VOOR de niet-westerse wereld.
Dit is een groot Europees probleem. Wij Nederlanders kunnen ons het nationale navelstaren niet langer permitteren. De echte uitdagingen en gevaren van de eenentwintigste eeuw zijn daarvoor te groot
Deze tegenverhalen zijn van waarde. De moraal in Nederland staat in brand. Ik krijg soms gevoel van plaatsvervangende schaamte door het klimaat in dit land.
Gisteren zat ik in de bus. Een jongen van “vermoedelijk Noord-Afrikaanse afkomst” kwam naast mij zitten. Om hem de ruimte te geven om fatsoenlijk te kunnen zitten deed ik mijn tas opzij, en wat ik toen dacht is eigenlijk heel erg. Ik dacht namelijk:
Ik hoop niet dat hij denkt dat ik bang ben dat hij mijn tas wil jatten.
Als ik zo denk over de reputatie die mijn ras- en landgenoten de laatste tijd hebben opgebouwd, vind ik dat het dringend tijd is voor grondige bezinning. Willen wij Nederlanders te boek staan als wantrouwige, xenofobe, groffe hufters? Ik in ieder geval niet!
geachte mevrouw,
we hebben inmiddels:
Donner
Verdonk
Remkens,JPB’s apostelen,
kortom een neocon-bende zonder werkelijke meerderheid maar met volledig mandaat,de oren hangend naar his masters’voice uit Washington.
een geheime staatspolitie aivd.
interneringskampen.
Ausweisplicht.
eigen volk eerst.(onderwijs!)
een volksvertegenwoordiging die voor 90% bestaat uit wezels, profielneuroten, egotrippers en getrainde mediabespelers.
doodstrafpromoters.
van overheidswege getolereerde graaiers en zakkenvullers.
killers die gefeteerd worden wanneer ze ergens ongewapende hongerlijders afknallen in hun eigen land.
kreperende bejaarden.
niet functionerende ziekenhuizen.
gevangenissen vol kinderen.
willekeurige aanhoudingen/fouilleringen.
etc.etc.
maar op 4 mei staat de Dam weer vol met hypocrieten, badend in de krokodillentranen….
arm land, zielig volk.
vr.groet,
Jo
Anja, ik ken je nog uit het feminisme (toen ik Hanneke heette) en ik volgde je tot en met je gang naar de Roomse Kerk toe. Ook ik ben diep religieus (zonder kerk) èn SP, zoals jij. Wat me nu en dan ontbreekt in SP is een toelating van de ‘meer dan materialistische visie, hoewel ik de eerste zal zijn die de gevaren van zo’n openlating erkent!
Nu met de Europese Grondwet echter komt mijn ‘nee’ wel voort uit een dergelijke visie. Ik verwoord die hieronder. Neem het op zoals je wilt: een wuif of een extra stok achter de nee-deur. In ieder geval Hartelijk.
Ik heb je email niet, dus vandaar zo:
Europese Grondwet
-poging tot een spirituele visie-
Het is nogal geen stap die onze landen aangeraden wordt om te maken. -Ik las dus die hele Grondwet-krant-. Hoe ziet dat eruit, als je probeert om -vanuit een spirituele visie- aan te voelen wat hier aangeboden wordt (nou, aangeboden, meer door de strot geduwd, zeggen nogal veel mensen).
Allereerst valt je dan op dat de redenen waarom je ‘ja’ of ‘nee’ zou zeggen, puur materialistisch zijn. Puur materialisme is altijd gericht op behoud, zelfbehoud, veiligheid, afgrenzing, en macht. Omdat materie dit nu eenmaal
moet zijn,- anders valt ze uit elkaar.
Ons bewustzijn van Nederlander, Vlaming, Fransvrouw, etcetera, is nu gekoppeld aan de omstandigheden waarin wij leven, en dat zijn grotendeels economische omstandigheden. Slechts een klein aantal mensen is in staat tot inzicht in het geheel waarin ook psychische en geestelijke omstandigheden meespelen, maar dit aantal groeit met de dag, en daardoor zitten we in een
precaire situatie met die aangeboden Grondwet.
De mensen die vóór de Europese Grondwet zijn, zijn allen sterk gekleurd door deze materialistische, aan de economie verbonden, tijdgeest. Dat moet ook, want anders zouden ze geen grote drijfkracht kunnen vertonen. Maar, omdat
deze tijdgeest materialistisch is en economisch steeds meer onrecht veroorzaakt, vertoont hun drijfkracht ook alle beperkingen van dien:
veiligheid, zelfbehoud, afgrenzing, vergroting van bezit, negeren van de minder-bedeelden en zwakkeren. Minister Bot be-accentueerde gisteren in het tv-programma ‘Buitenhof‘ de voordelen voor terrorismebestrijding. Veiligheid dus. Maar het is een argument dat verschiet als je beseft dat je daarop ook gewoon kunt samenwerken zonder die grondwet. Niets houdt ons daarbij tegen, als je het organisch laat groeien.
Samenwerken zit de mens in het bloed, mits je het niet aan regels bindt, en juist wel organisch laat groeien uit het moment.
En dit legt meteen het hele plaatje bloot: deze Grondwet is geen uitvloeisel van een organisch gegroeide eenheid, INTEGENDEEL: DEZE EUROPESE GRONDWET IS UITVLOEISEL VAN GEWELDIGE ANGST, EN VAN DE ZUCHT NAAR BEPERKING.
Zo’n euro bij voorbeeld lijkt wel op een hele vernieuwing en verandering,
maar heeft niets wezenlijks veranderd aan de grond-structuren van samen-delen, gelukkiger-worden, onderling begrip. Wat ons beloofd werd, is niet waar gemaakt. Vlamingen die Cahiers bij de Nederlandse stcihting ‘Poort’ bestellen, moeten -hoewel het in euro’s gaat- nog steeds extra bankkosten betalen.
Bent u gelukkiger geworden door de euro? Solidairder? Wijder?
Heeft de euro ons als mens veranderd? Verbreed?
Als je nu naar Europa kijkt zie je enkel en alleen met zogenaamde nieuwigheden toch juist voortbouwen op oude patronen. Erger nog: zelfs als oude patronen bepaalde typen landbouw bij voorbeeld) eigenlijk al als ‘oud’
en ‘schadelijk’ erkend worden, drijft er nog steeds een hele subsidiestroom heen. Zonder die subsidiestroom van Brussel zou de hele landbouw in heel Europa al langer organisch veranderd en wèrkelijk vernieuwd zijn.
In de Grondwetkrant dit staat (vergis u niet!!!!): “De Grondwet (van de Europese Unie) en het recht dat de instellingen van de unie bij de uitoefening van de haar toegedeelde bevoegdheden vaststellen, HEBBEN VOORRANG BOVEN HET RECHT VAN DE LIDSTATEN”.
Dit is opgelegde eenheid.
Maar innerlijk bezien zou een samenvoeging van ‘lidstaten’ met ieder een heel lang historisch besef, ieder diepe unieke wortels, ieder diepe historisch gewortelde houding t.a.v. sociale solidariteit, gehoorzaamheid
aan geestelijke instituties, omgaan met de wijsheid van ouderen, ik noem maar wat,
innerlijk bezien zou zo’n samengaan nooit opgelegd mogen worden, maar zo’n samengaan zou organisch moeten groeien. En dat zou kunnen! Maar daarvoor heb je iets nodig wat tijdens de hele discussie nog nooit gevallen is.
Wat samengaan kan laten ontstaan en groeien is: VISIE.
Zelfs minister Bot moest gisteren, 24 april, toegeven dat hij er geen idee van had waar dit Europa naar toe zou groeien.
Zo’n visie lag wel ten grondslag aan bij voorbeeld de vorming van de USA. Een in wezen idealistische visie, die boven het puur-materialistische uitsteeg. Die ook het geluk had dat de betrokken ‘lidstaten’ nauwelijks tot geen historische wortels hadden. (Wij wel). Maar de mensen waren wel bevlogen door idealisme, en de aanvoerende leiders-tot-eenheid hàdden visie
en idealisme, en ze kwamen ermee voor de dag.
Europa heeft afzonderlijke histories..
Europa heeft nog geen ideaal of visie die boven de zucht naar gewin en macht uitstijgt. Nergens.
Europa zit als Unie meer vastgeklonken aan het bekende, aan de zekerheid van het gekende, dan enige afzonderlijke lidstaat. Er waait geen òp-wekkende geest door Europa. Er zit geen visioen achter Europa. Als er samengevoegd wordt, dan eist de kosmische, goddelijke wet, dat de som meer wordt dan de
delen, en heel anders, en heel vruchtbaar. ‘Ons’ Europa heeft tot nu toe alleen maar bestaande rechten beschermd, en zakken gevuld van groepen die het wel, maar ook van groepen die het, gezien het veranderingsproces in zijn geheel, niet nodig hadden.
‘Ons’ Europa is nog steeds puur materialisme met alle eigenschappen van dien: voortborduren op gewende patronen, veiligheid, militaire akties, grenzen stellen. Duur betaald bezitsbehoud. Er is geen enkele minister of leider in Europa die bezielt door ook maar ietsiepietsie wat daar boven uit
steekt. Geen enkele die dus bezielen kàn. Europa is enkel en alleen maar schijnbare vernieuwing, maar geen werkelijke. Werkelijke vernieuwing bezielt,leeft. Nee, het leeft niet, dit Europa. Laten we dat zo houden en ‘nee’
stemmen.
Want verlangen naar Eenheid gaat wel meer en meer leven in mensen, maar nog stil, spiritueel, of idealistisch, en totaal buiten deze politiek en dit economisch dwangbuisstelsel om. ALS WE NU ‘JA’ ZEGGEN, WORDT DEZE ANGSTIGE BEHOUDENDE EUROPESE UNIE STRAKS EEN BLOK AAN HET BEEN WANNEER HET OM WERKELIJKE VISIONNAIRE VERNIEUWING GAAT. Dan moeten we eerst een betonnen
stelsel opblazen. En dat kost kruim.
Stem voor de toekomst. Stem voor de kans op openingen die visie kunnen brengen. Stem voor wat heel stil maar onmiskenbaar als ideaal in steeds meer mensen groeit.
Stem nù dus ‘tegen’!
Hannah van Buuren, Eindhoven