In hoeverre wordt onze beeldvorming beinvloed door de foto´s die we in de kranten zien? Een voorbeeld uit het verleden: als er een grote vrouwendemonstratie was, en de pers was erbij, dan kon je geheel voorspellen op wie de camera´s in zouden zoemen, op de paarse tuinbroeken met stoppelkop. Niet op de vrouwen met een keurige mantel aan of de jonge vrouwen die zich niet onderscheidden van anderen. De kranten willen ´plaatjes´ die iets zeggen. En welke invloed dat heeft: nog steeds, als er gepraat wordt over feministen, komt dat oude beeld van de mannenhatende tuinbroeken boven. Ik heb van mijn leven geen tuinbroek aangehad, geen paarse trui, ik had geen stoppelkop.
Zo kon ik bij grote demonstraties in Gaza ook voorspellen op wie de camera´s zouden worden gericht: op dat kleine groepje Hamas jongens met wollen maskers voor en met wapens in de hand.
Ik heb mezelf ook wel eens betrapt op het meedoen aan een eenzijdige beeldvorming: als ik in Gaza ben fotografeer ik veel liever mensen in traditionele dracht en kindertjes op blote voeten, dan de mensen in spijkerbroek en de kinderen die prima aangekleed zijn, waar je nauwelijks aan kunt zien dat ze Palestijnen zijn. Mijn vrienden daar viel het op: je fotografeert vooral de armoede. Dat klopte, die is veel fotogenieker.
Zo zie ik nu steeds foto´s van vrouwen in Gaza. Vrouwen niet alleen met een hoofddoek, maar ook nog met een strenge zwarte gezichtssluier. Die zijn er zeker, maar ze zijn een kleine minderheid. Ze passen helemaal niet in de Palestijnse traditie. Die is vooral kleurig, en op veel foto´s van vroeger zijn vrouwen te zien die helemaal geen hoofddoek droegen. De minderheid aan strenge zwarte gezichtsluiers zijn van recente tijd. Evenzeer zijn de vrouwen die helemaal geen hoofddoek dragen een minderheid. Maar die zie je zelden op de foto´s. Dit zijn foto´s die ik twee weken geleden in Gaza maakte. Je zult ze niet gauw zien bij een artikel over de islam.
Ik denk niet dat er sprake is van een complot, of een bewuste keuze om de vrouwen in Gaza zo conservatief mogelijk af te beelden. Ik denk gewoon dat fotografen liever plaatjes maken die ze mooi en ´specifiek´ vinden en dat kranten geen behoefte hebben aan foto´s van moderne vrouwen waaraan je helemaal niet kan zien dat ze moslim of Palestijn zijn. Maar de gepresenteerde beelden zetten zich vast in de hoofden. Islam in het Midden Oosten, dat zijn dus zwaar gesluierde vrouwen. Past ook beter bij het angstbeeld, als straks de moslims in de meerderheid zijn, als de sharia wordt ingevoerd, enzovoorts. Gaan we hier alvast de burqa verbieden. Die door nog geen handjevol moslims in Nederland gedragen wordt.
Krijg ik de vraag van een journalist, of ik een vrouw kan leveren die een burqa draagt, want ik heb zoveel contacten met moslims. Ik ken er niet een.
Summary: this short piece is about the images of Palestinian women in the media. Most of the pictures we see are of heavily veiled women. They feed the image of muslim women in the Middle East as very conservative. Hardly ever do we see pictures like the ones I made in Gaza, of women who do not wear veils or headscarves. I don´t think photographers do this on purpose, they just want to make pictures that they think are ´typical´, and not make pictures where you can´t see the woman is muslim. I remember that in Gaza I used to make pictures of traditional people and of poor children, because to me they are more interesting than pictures of men in blue jeans or children in clean clothes. So I was also spreading an image that was only half true.
mijn computer loopt intussen bijna vast van alle keppeltjes, touwtjes die rechts en links langs de heupen wapperen, grote witten omslagdoeken met blauwe strepen aan de zijkanten, glanzende blonde haren die niet mee wapperen met de wind en overladen kinderwagens.
als ik de fotos achter elkaar bekijk dan krijg ik iedere keer weer een onbekende nasmaak in de mond, een raar gevoel, alsof je voor t eerst een vreemd gerecht naar binnen werkt.
hoe komt t dat ik deze fotos nog nooit eerder heb gezien? waar hebben deze modellen zich al die tijd verborgen gehouden? bestonen ze vroeger nog niet of wist niemand van hen bestaan?
realiteit…. tja t is maar wat je wenst te zien
Mensen in spijkerbroek heb je overal, mensen in afwijkende of traditionele kledij niet. Als ik in Zeeland ben, zou ik ook de enkele vrouw fotograferen die nog een Zeeuwse kap draagt.
Het is wel een ander verhaal als je journalist bent, beeldvorming hangt voor een groot gedeelte af van de beelden die de media ons voeden. Een vogelperspectief van een kleine groep mensen laat zien hoe weinig het er zijn, maar zoom in op een kleine groep fanatiekelingen en je wekt de indruk dat het heel indrukwekkend moet zijn geweest. Fotografeer alleen de bizar uitgedosten en het is een grote groep fanatiekelingen, fotografeer een glimlachende vader met een dochtertje op zijn schouders, en het is een breed gedragen gematigde beweging.
Toen ik nog fanatiek een weblog bijhield over politieke ontwikkelingen in de wereld, heb ik mezelf voorgenomen alleen foto’s te gebruiken van vriendelijk kijkende mensen, ook als ik het niet met ze eens was. Op die manier dwing je jezelf op dat vlak objectief te zijn.
Soms brengt je dat ook wel eens in de problemen, probeer maar eens een foto te vinden van een vriendelijk kijkende Khomeini. 😉
Soms is beeldvorming in de media enorm sugestief. mischien onbedoeld mischien met opzet.
Ik vind dat de media hier, in het algemeen, veel zorgvuldiger mee om zou moeten gaan dan dat ze nou doen. Een morele plicht zelfs. Maar het is moeilijk in tijden waar je bestaans recht, als opinimaker, afhangt van kijkcijfers terwijl het TV kijkend volk hun angsten bevestigt willen zien.
Er wordt veel geklaagd over de westerse media,en natuurlijk is die soms sugestief.
Maar beste mensen vergelijk het met de media in Iran,Arabische
landen ect daar loopt met ieder journalist veiligheids mensen mee.
De beelden die daar van het westen worden getoond zijn alleen maar sugestief.
De schoonheden die hier boven worden afgebeeld zou ik ook vaker in de media zien, maar laten we de ogen niet sluiten voor de slechte zaken die ook uit deze culturen voortkomen.
En daar zal de media natuurlijk wel over moeten berichten.
L.van Maaren
Een gezicht is als een landschap, dat er immers in de verschillende seizoenen telkens weer anders uitziet…en al dat lachen is ook maar sinds plm. de 2e wereldoorlog – waarschijnlijk uit Amerika afkomstig. Ernstig kijkende gezichten vind ik meestal interessanter dan lachende; voor kindergezichten geldt dat niet, bij hen is elke gezichtsuitdrukking nog spontaan.
Nu ben ik niet per se voor ons koningshuis, maar zoals onze Beatrix kan kijken als ze moet opdraven bij een ramp…dat vind ik toch wel prachtig, die dramatische kracht van dat ernstige gezicht. En die 2e foto van boven, met dat wijzende meisje…wat een krachtig naturel spreekt daaruit! En de 3e foto, met die vage lach…ook puur natuur, niets gemaakts, en indrukwekkend door de onzekerheid die er uit af te lezen valt.
De mens is en blijft boeien, in al zijn verschillende verschijningsvormen.
Toen ik als jood moslim werd ( ja ja, ik weet het, Rechtvaardigheid als eigenschap G-ds raakte mij aan), bekeek ik ineens de islam van de binnenkant. Waar ik vroeger anonieme individuen zag, zag ik nu broers en zussen. De zinderende spiritualiteit in de moskee, de fundamentele ervaring van het schouder aan schouder bidden: dit alles deed zich nu in zijn volle glorie aan mij voor.
Ik ben fotograaf, en bedacht in een flits hoe onderdrukkend de gangbare beeldenstroom over de islam en moslims is. Altijd het externe, registrerende, zogenaamd “neutrale” perspectief verbeeldend. Ik ken het werk van maar één moslim-fotograaf, Peter Sanders, die de islam van binnenuit portretteert. Meer fotografen zouden dat moeten doen.