In de Volkskrant (17 juli) staat het als een positief en geheel kritiekloos berichtje, geschreven door Alex Burghoorn, onder de kop: Bush kondigt top aan over Midden-Oosten. Bush hield een toespraak na de ontmoeting tussen Olmert en Abbas in Jeruzalem. In die toespraak herinnerde Bush er nog even aan hoe hij vijf jaar geleden al steun uitsprak voor de oprichting van een Palestijnse staat. Schrijft Burghoorn zonder blikken of blozen. En dat Bush zegt dat het zicht op die Palestijnse staat nu ‘ernstig is vertroebeld door Hamas aan de macht in Gaza en Fatah op de Westoever’. Alsof het zicht op een Palestijnse staat al niet ‘ernstig was vertroebeld’ door de bezettingspolitiek van Israel, die bezig is om na de omsingeling van Gaza nu de Westover te versnipperen en die de facto al voor 40% heeft geannexeerd.
Natuurlijk heeft Bush het er niet over hoe hij zelf er alles aan heeft gedaan, samen met Olmert, om de feitelijke splitsing tussen Gaza en de Westoever nog verder door te voeren, door een van de partijen, Fatah, van wapens te voorzien, met als voorwaarde dat ze niet samen zouden werken met Hamas, hoewel die een groot deel van de Palestijnse bevolking vertegenwoordigen, en wel bereid waren om een eenheidsregering te vormen. Die maar een kort leven heeft gehad. Zie hiervoor het chronologische verhaal van Lucas Catherine. Hier.
De Palestijnen moeten nu kiezen, zegt Bush, ´voor de krachten van gematigdheid en vrede´, lees: voor Fatah die bereid is aan de leiband van de VS en Israel te lopen, en tegen Hamas, dat zich ‘wijdt aan extremisme en moord’. Lees: niet bereid is de collaboreren. Bush belooft beloning voor de ‘gematigden’ – 190 miljoen investeringen in de Palestijnse opbouw, onder andere voor de veiligheidstroepen van Abbas. Op voorwaarde natuurlijk dat hij zich er voor leent om de politieagent te spelen voor Israel, zoals hij nu al bezig is geweest om milities op de Westoever te ontwapenen, en probeert op de Westoever Hamas te verslaan. Daarmee willen Bush en Olmert twee dingen bereiken: dat de bevolking overloopt naar Fatah, omdat die meer geld en middelen in handen krijgt om de bevolking in leven te houden dan Hamas. En dat de Palestijnse bevolking de facto in twee eenheden is gesplitst, Gaza, dat nu mag verhongeren tot ze afstand nemen van Hamas, en de Westoever, die bestuurd zou moeten worden door een handlanger van Israel en de VS.
Bush is van plan om een topconferentie te organiseren ‘om de voortuitgang te overzien die geboekt is bij het opbouwen van Palestijnse instituties’. Op de Westoever, natuurlijk, want Gaza wordt afgeschreven.
Burghoorn denkt dat die topconferentie een opstapje kan zijn om het vredesproces weer vlot te trekken, ‘net als toen met het Oslo-akkoord’ – even gemakshalve vergetend dat het Oslo-akkoord voor de Palestijnen niets heeft opgeleverd, en de vrede geen centimeter dichterbij heeft gebracht.
Uri Avnery is aanzienlijk kritischer. Ik vertaalde zijn laatste stuk, een cynisch commentaar op de toespraak van Bush, hieronder.
Dag Anja,
Ik geloof Bush wel als hij zegt dat hij een Palestijnse staat wil. Maar vanwege de invloed van AIPAC (de grote Joods-Amerikaanse lobby) kan hij dat niet verwezenlijken. Toen in 2001/2002 Sharon de Westelijke Jordaanoever bezette (althans, hij stuurde tanks de Westelijke Jordaanoever in), eiste Bush ook terugtrekking van de Israëlische troepen. Daar werd door een stokje voor gestoken door de eerder genoemde Lobby. (Ik weet niet of je toevallig de serie over het Midden-Oosten hebt gezien bij Tegenlicht, maar daar werd de Joods-Amerikaanse Lobby ook belicht). Het is voor Bush erg moeilijk (eigenlijk voor elke Amerikaanse president) om Israël onder druk te zetten.
Ik denk dat de Palestijnen af moeten zien van het concept van een Palestijnse staat. Ik denk dat Palestijnen eerst moeten strijden gewoon burgerrechten of misschien zelfs openlijk moeten accepteren dat hun gebieden onderdeel zijn van Israël en daardoor de Israëlische nationaliteit en kiesrecht eisen. Iets waar ze in Israël als de dood voor zijn.
Het is duidelijk dat de Westerse wereld de Palestijnen niet te hulp gaan schieten en dat de Arabische dictaturen geen problemen willen met de VS en Israël. Daarom moeten de Palestijnen in Israel en de Palestijnse gebieden het heft in eigen handen nemen en geweldloos strijden voor burgerrechten.
Gandhi predikte geweldloos verzet en kreeg daardoor het gehele Britse Imperium op de knieën. Daar zouden de Palestijnen naar moeten kijken en van moeten leren.
Het heeft er veel weg van, dat G.W. Bush in de nadagen van zijn presidentschap -dat nu algemeen, ook in de VS, als “mislukt” wordt beschouwd- nog even wil “scoren” met een of ander “wapenfeit” in het Midden-Oosten. Net als Clinton, die het net niet voor elkaar kreeg.
Gelukkig gaan steeds meer Republikeinse senatoren in de VS over naar het kamp dat beëindiging van de oorlogvoering op afzienbare termijn in Irak wil. De kritiek op Bush, die ook CNN uitzendt, is niet mals. O.a. wordt nu openlijk gesteld, dat de oorlog in Irak niets van doen had met Al Qaeda, maar wel juist heeft geleid tot het ontstaan van terroristische groepen in Irak. (Bush’ onnavolgbare logica: “dus moeten we in Irak zijn om daartegen te vechten!”).
Nou Bush zou het fijn vinden om te horen dat je hem wel gelooft, Nihad. Ik volg hem nu al een tijdje, en wat Israel en Palestina betreft is het voor mij duidelijk dat hij eerst Sharon en nu Olmert op de voet volgt. En de rekeningen betaalt ook nog. Als hij zegt dat hij wel een ‘Palestijnse staat’ wil dan zijn dat die reservaatjes die Israel wel ‘af wil staan’ – volgens het idee, je maakt een rijtje gevangenissen, daar sluit je zo veel mogelijk Palestijnen in op, dan doe je de deur dicht maar houdt de sleutel, en dan mogen die Palestijnen daarbinnen zien hoe ze in leven blijven. Met de hulp van het buitenland uiteraard. En als ze die gevangenissen Palestina willen noemen en hun eigen postzegels willen drukken dan maakt dat ook niet uit.
Bush had om te beginnen helemaal geen zin in Israel en Palestina. Maar hij is wel gaan denken dat Israel voor hem een belangrijke bondgenoot is om het Midden-Oosten onder zijn gezag te krijgen, zoals Avnery hieronder schetst, alle staten die doen wat hij zegt worden beloond, alle staten die niet doen wat hij zegt worden bestraft. Met intrekking van ontwikkelingshulp, zoals met Egypte, tot en met militaire aanvallen, zoals Irak en als het niet tegengehouden wordt, Iran. Je hebt gelijk dat hij teruggefloten zou worden door de pro-Israel lobby, maar die bestaat niet alleen uit AIPAC, ook uit fundamentalistische christenen en neocoms. Ik bedoel maar je hoeft er niet joods voor te zijn.
Strijden voor je burgerrechten kun je als je om te beginnen burger bent. Dat is waar de miljoen Palestijnen met Israelisch staatsburgerschap mee bezig zijn, voorzichtig nog. En het is ook waar dat het de vraag is of er nog een werkelijke Palestijnse staat kan komen, gezien de hoeveelheid land die er inmiddels, met hulp van de VS, is geannexeerd. Ook Bush laat merken dat hij absoluut niet van plan is om aan te dringen op de teruggave van het land waar nu nederzettingen op gebouwd zijn. En dan is er feitelijk geen werkelijke staat mogelijk. Er zijn al stemmen, zoals van Pappe en Halper (op dit weblog te vinden) die ook zeggen dat die twee-staten oplossing een gepasseerd station is. Dat je een situatie krijgt die lijkt op Zuid-Afrika van de apartheid. Miljoenen Palestijnen in reservaten – bantoestans – opgesloten binnen de grenzen van Groot-Israel. En dan zal het een andere strijd worden, inderdaad, die voor gelijke burgerrechten.
Ondertussen probeert Israel zoveel mogelijk Palestijnen te lozen. De grenzen van Gaza zijn nu al vijf weken dicht. Er zitten nog steeds duizenden mensen bij de grens die niet naar huis mogen. Een groot deel van de winkels en bedrijfjes moet sluiten omdat er geen aanvoer meer is. Tachtig procent van de bevolking is nu afhankelijk van voedselverstrekking, terwijl ze heel redelijk zijn opgeleid en graag zouden willen werken. Het effect, en dat is de bedoeling, is dat veel Gazanen, al is het maar voor hun kinderen, weg zouden willen. Dat noem je dus een langzame en stille etnische zuivering, volgens Ilan Pappe.
Geweldloos verzet is er al geweest en is er nog, in alle gradaties. Daar weten we hier in Nederland weinig van want het komt zelden in de krant als er geen doden vallen. Maar ik heb het vaak genoeg gezien, de demonstraties van vrouwen, van kinderen. Het helpt alleen niet, Nihan. Dat helpt wanneer er twee partijen zijn die tot een vergelijk zouden moeten komen en elkaar nodig hebben om vrede te sluiten. Het punt is, ik zeg het nog maar eens zo hard als het is, is dat Israel geen vrede wil, maar zoveel mogelijk land met zo min mogelijk Palestijnen erop. Met hulp van Bush.
De Palestijnen zijn bekend met Gandhi. Die kregen de Engelsen op de knieen. Maar die wilden uiteindelijk wel naar huis. Het was in de nadagen van het westerse kolonialisme. Alle koloniale mogendheden zijn uiteindelijk naar huis gestuurd, vreedzaam of met strijd. Maar dit is Israel. Die gaan er van uit dat dit hun huis is, en dat ze dat huis graag nog een beetje groter maken. Ik denk niet dat Gandhi daar tegenop had gekund, hoeveel bewondering ik ook voor die man heb, en hoezeer ik ook de voorkeur geef aan geweldloos verzet – als het kan. Net als alle Palestijnen waar ik mee bevriend ben trouwens.
Hoi Nihad, uit jouw reactie bgrijp ik dat je geen idee heb wat er aan de hand is, en in feite praat je Bush na. De Palestijnen moeten ophouden met geweld, de Palestijnen moeten maar eens leren van anderen hoe je je moet verzetten. Zoals Anja hierboven al zegt, geweldloos verzet vind dagelijks plaats. Alleen al het feit dat de Palestijnen zoveel mogelijk doorgaan met leven is al geweldloos verzet. Er waren en zijn veel initiatieven tot geweldloos verzet. De demonstraties tegen de muur, een groep Palestijnen (soms met joodse Israeliers) in het dorp Bili’in die iedere vrijdag weer protesteren tegen de muur, en altijd teggemoetgetreden worden met traangas, kogels, arrestaties etc. In het verleden, belasting weigeren te betalen, maanden lang, al die keren dat groepen Palestijnen de straat opgingen en altijd viel er wel een of meer doden, jawel, door Israelische kogels. maar hoor je hierover? Nee, want dat is niet interessant voor de westerese media. Die vinden het te gek om iedere keer maar weer te benadrukken hoe gewelddadig die Palestijnen zijn. Weer een raket afgeschoten op Sderot vanuit Gaza, de Israelische bevolking getraumatiseerd. Ach gut. Ik wil dat niet bagataliseren (wat een woord zeg) maar het staat niet in verhouding met wat er iedere dag weer de Palestijnen wordt aangedaan. Jij gebruikt het mantra dat de westerse media ook gebruikt, Palestijnen moeten geweldloos worden. Weet je, het zijn ook maar mensen, die reageren zoals iedereen zou reageren. Met woede voor wat hen al 60 jaar aangedaan wordt, met woede, omdat een heel volk kapotgemaakt wordt, met Europa en Amerika als toezichthouders. Ik wil je aanraden om je iets beter te informeren, en te kijken wat er al die tientallen jaren van bezetting al plaatsvind aan geweldloos verzet, en het heeft de Palestijnen niets goeds opgeleverd. Niemand luisterde. voor de duidelijkheid, ik ben een geweldloos mens, maar als ik zie wat hier gebeurt (ik ben afgelopen week weer een paar dagen op de Westbank geweest) dan zie je wel eens sterretjes van woede.