Het waren geen honderden Gazanen die de opgeblazen grens met Egypte overtrokken, maar honderdduizenden. Hele families, vrouwen met kinderen en boodschappentassen. Wat kan ik me dat voorstellen: even lucht, even vrolijke opwinding in die eindeloze zee nutteloos uitgezeten tijd, de eindeloze verveling, het eindeloos wachten op ja wat? Er is weer even cola in Gaza, de prijs van de sigaretten is even gedaald van 20 shekel naar 7 shekel per pakje. Er gingen geiten en kippen de grens over en er wordt weer even vlees gegeten. Er is genoeg meel voor brood. Even, want niemand twijfelt er aan, Egypte doet de grens weer dicht. Maar wat is het een heerlijk gezicht, die gehate metalen muur in kreukels te zien liggen en al die families die er over heen klommen als gingen ze gezellig even picknicken.

Tja, nu is Hamas weer even de held, want het is hen gelukt wat Abbas met zijn handjesschudden met Olmert niet is gelukt. Even een korte illusie van vrijheid, even het gevoel dat je niet geheel machteloos bent en je eigen lot nog in handen kunt nemen. En er is nog meer gewonnen: deze slag in de propagandaoorlog die de militaire oorlog begeleid is gewonnen door de Palestijnen. Iedereen heeft de beelden kunnen zien van die kinderen met kaarsjes en van de vrouwen met volle boodschappentassen op hun hoofd: gewone mensen die zaten opgesloten en zachtjes werden uitgehongerd.

En wat ook duidelijk werd: dat er zelfs voor Egypte, die een vredesverdrag heeft met Israel en economisch afhankelijk van de VS grenzen zijn aan wat ze in opdracht van Israel de Palestijnen aan wil doen. Mubarak heeft gekozen voor ongehoorzaamheid, al is het maar voor tijdelijk. Ook dat komt aan in de wereld, en met name in de Arabische wereld.

Israel doet naarstig aan damage control. Nu is het bekend: niemand wil Gaza hebben behalve de Gazanen zelf. Rabin heeft ook wel eens verzucht dat hij het liefst had dat Gaza in de zee zou zakken. En het zou Israel helemaal niet slecht uitkomen wanneer ze Gaza, inclusief anderhalf miljoen kwaaie Palestijnen, gewoon kwijt zouden zijn. Meer land voor Israel is aan Gaza niet meer te onttrekken, als Israel Gaza gewoon af kon splitsen en kwijt kon raken dan deden ze dat graag. Maar ja, Egypte wil ze ook niet.

Staatssecretaris van defensie Vilnai gooit een balletje op: als Gaza aan de andere (de Egyptische) kant open is, dan zijn wij daar niet meer verantwoordelijk voor. Met andere woorden: dan hoeven ze Gaza ook niet meer van water en elekriticiteit te voorzien. Dan moet Egypte dat maar doen. Alsof de elekriticiteitsverschaffing een vorm van ontwikkelingshulp is.

Israel is er in geslaagd een nieuwe vorm van bezetting te ontwikkelen, die de geschiedenisboeken nog in zal gaan als de meest geavanceerde vorm van het gevangen houden van een ongewenste bevolking, zonder dat de buitenwereld waarneemt dat het een bezetting is. Bezetting met afstandsbediening, waarvoor de kosten verhaald worden op de internationale gemeenschap. Israel ontmantelde de nederzettingen, waar zo’n acht duizend Israeli’s ongeveer een derde van de overbevolkte strook bezet hielden, plus het beste water, plus een flinke lap vruchtbaar land, plus een groot deel van jet strand. Ik heb het nog gezien toen ze er nog zaten: de kinderen in Khan Younis konden in de hete zomer de zee in de verte zien schitteren maar ze mochten er niet heen.

De nederzettingen waren niet rendabel, ook de verdediging kostte te veel, er was meer leger op de been dan kolonisten om aanvallen af te slaan. Terwijl op de Westoever de nederzettingen werden uitgebreid werden die in Gaza opgedoekt. Israel probeerde nog even de publiciteitsstunt dat Gaza nu was ‘vrijgegeven’, en een tijdje hoorde we een nieuw leerstuk in de paradigmastrijd: ‘nu hebben we Gaza teruggegeven aan de Palestijnen en wat krijgen we er voor terug: kassam raketten’. Ondankbaar volk. Niet geschikt voor vrede.

Die geluiden zijn inmiddels wel verstomd want wie niet stekeblind is weet dat de bezetting, in iets andere vorm, gewoon is doorgegaan, en de situatie voor de Gazaanse bevolking verder is verslechterd. Het leger trok zich terug tot buiten de geheel ommuurde en belegerde gevangenis, en bestookte Gaza vanuit de lucht, vanuit de zee, en met invasies met tanks en bulldozers. De liquidaties werden opgevoerd. De paar bewaakte toegangen tot Gaza, Erez in het noorden voor personen, Karni voor goederen, en Rafah, de doorgang naar Egypte in het zuiden gingen steeds vaker en steeds hermetischer dicht. Het ‘industriepark’, eens aangekondigd als een mooie samenwerking tussen de Palestijnen en Israel, in werkelijkheid een neo-koloniaal project waarbij Israel ver onder het minimumloon kleding in elkaar kon laten zetten door Palestijnse arbeiders, die daar braaf etiketjes ‘made in Israel’ of ‘made in Italy’ in konden zetten, is opgedoekt. Dagloners, veel bouwvakkers, mochten er niet meer uit en waren in Israel zelf vervangen door gastarbeiders uit derde wereld landen.

Maar het slimste in deze bezetting nieuwe stijl, was de complete economische en administratieve afhankelijkheid. Hoewel mensen weten dat ook het bevolkingsregister van de bezette gebieden geheel in handen is van Israel, die dus beslist wie er inwoner zijn en wie er er in en er uitmogen? Israel vernielde eerst alles wat Gaza nog enigszins onafhankelijk zou kunnen maken: het vliegveld werd vernield, het begin van de haven – met Nederlands geld gefinancierd – werd weggebombardeerd. De grootste fabrieken, zoals een tegelfabriek, werd in puin gelegd. De elektriciteitscentrale vernield, het water onder Gaza vandaan gepompt om dat weer terug te verkopen – en toen dat allemaal klaar was hoefde Israel alleen maar te dreigen om de stekker er uit te trekken en het licht uit te doen. Dachten ze. Behalve dat je de bevolking wel halfdood kunt treiteren, maar dat het uiteindelijk niet helpt. En ook al vloeit er weinig bloed bij de langzame uithongering: het lukt toch ook niet echt om de wereld te laten geloven dat de gehele Palestijnse bevolking het verdiend heeft alleen maar omdat ze tijdens de democratische verkiezingen op de verkeerde partij hadden gestemd. Foto’s van drie weken oude babietjes die in de couveuze liggen en hun leven niet meer zeker zijn als de elekriticiteit uitgaat zien er nog erger uit dan de lijken van gedode ‘militanten’ – allemaal terroristen tenslotte en dan hadden ze maar geen raketten af moeten schieten.

En nu zegt staatssecretaris Vilnai dus: tja, als Egypte de grens openhoudt, dan trekken wij onze handen van Gaza af. Alsof ze dat niet allang deden. Alsof het niet al jaar en dag de verantwoordelijkheid was van de VN, wij dus, om de volstrekt machteloos gemaakte bevolking in leven te houden. Zeventig procent van de bevolking is al afhankelijk van voedselhulp uit het buitenland.

De vraag is wat Israel nu nog kan verzinnen.
We zullen het spoedig weten.
Als de cola weer op is.