(Nasr Abu Zayd)

Lijkt me een aanrader! Er wordt te veel gekwekt op de buis, en dit lijkt me nu eens een serie programma’s waar een denkend mens ook wat aan heeft. Wel op een voor mij onmogelijk uur, want aangezien ik om zes uur ’s ochtend al opsta, onder andere om mijn weblogklanten te bedienen, lig ik voor tienen ’s avonds al te dromen in mijn nest.
Met dank aan Ruben Altena.

IKON-televisie
Dinsdag 5, 12, 19 en 26 januari 2010
Nederland 2

23.25 – 23.50 uur: LUX
Verdiepend magazine op het terrein van religie, kunst, cultuur en samenleving i.s.m. Museum Catharijneconvent Utrecht.

GROTE DENKERS OVER DE TOEKOMST

In verwarrende tijden waarin het samen leven ook in Nederland onder druk staat, legt LUX haar oor te luister bij visionaire denkers. Wie zijn wij, nu ‘onze’ identiteit niet langer vanzelfsprekend is? Wie willen we worden? En welke wereld willen we achterlaten aan onze kinderen? In deze nieuwe reeks gaat LUX in gesprek met acht filosofen en schrijvers van wereldformaat. Om antwoorden te vinden op prangende vragen in een snel veranderende wereld en om zo weer nieuwe hoop te krijgen voor de toekomst. Een inburgeringscursus tot wereldburger in vier afleveringen.

5 januari, afl. 1 Wat overkomt ons?
Is er een weg uit de angst en onzekerheid die globalisering oproept? Alleen een land dat zelfvertrouwen mist, voelt de behoefte zich af te schermen van buitenlandse invloeden. Vertrouwen en culturele openheid gaan samen. Een etiquette over hoe om te gaan met de emoties van onszelf en anderen.
Herhaling: 10 januari, 11.27 uur, Nederland 2

12 januari, afl. 2: Beschaving geeft ruimte aan verschil
Hoe gaan we om met verschillen in levensovertuiging en cultuur en welke rol speelt religie hierbij? Kunnen we het diepgaand met elkaar oneens zijn zonder het wederzijdse respect te verliezen? Een recept om tegenstellingen te overbruggen en het wij/zij denken achter ons te laten, op zoek naar een nieuw wij.
Herhaling: 17 januari, 11.27 uur, Nederland 2

19 januari, afl. 3: Wie bepaalt nog wat goed is?
Hebben we een nieuwe moraal nodig om goed samen te leven of is dat alleen maar bevoogdend moralisme? Welke waarden moeten we hoog houden? Neiman pleit voor rede, geluk, eerbied en hoop. Hoop zegt iets over hoe de wereld zou moeten zijn en onze mogelijkheid om die dichterbij te brengen. Een weg om een levenshouding te ontwikkelen van cynisme naar hoop en een volwassen idealisme.
Herhaling: 19 januari, 11.27 uur, Nederland 2

26 januari, afl. 4: Mensen moeten zich thuis kunnen voelen
Hoe creëren we een samenleving waarin we ons verbinden met elkaar en een sense of belonging, geborgenheid ervaren? Hoe kunnen we gevoelens van ontheemding laten verdwijnen? Zijn we voor ons geluk aangewezen op anderen of leven we uiteindelijk toch alleen voor onszelf? Een verhaal over verlangen naar bestemming en betekenis.
Herhaling: 7 februari, 11.27 uur, Nederland 2

De denkers:

Charles Taylor
Politiek geëngageerd moraalfilosoof met een actuele boodschap voor de hedendaagse maatschappelijke problemen.

“Zonder enige religieuze dimensie of hoop kunnen we niet. Dan verloochenen, ja smoren we onze menselijkheid. Die bronnen van hoop, die moeten we herontdekken.”

Antjie Krog
Gelauwerd dichteres en jarenlang het blanke geweten van Zuid-Afrika, deed verslag van de Waarheids- en Verzoeningscommissie onder bisschop Tutu.

“Iemand zei me dat het woord ‘medemenselijkheid’ in het Nederlands niet meer voorkomt. Dan moet je alert zijn: als zulke belangrijke woorden niet meer gebruikt worden, dan beweeg je je misschien een gevaarlijke kant op.”

Ian Buruma
Nederlands-Engels sinoloog, japanoloog, publicist en hoogleraar mensenrechten, democratie en nieuwe media in New York.

“Kosmopoliet zijn betekent: verschillende dingen tegelijk zijn, of soms verschillende dingen op verschillende momenten. Dit betekent dat we vertrouwd moeten zijn met veel verschillende culturen – zowel thuis als over de grens.”

Susan Neiman
Joods-Duits-Amerikaanse moraalfilosofe, schreef een handboek voor volwassen idealisten.

“Mensen zijn zich er voor gaan schamen dat ze oordelen over goed en kwaad. Het is juist door onze diepe menselijkheid dat we ons een betere wereld voor kunnen stellen en ons daar vervolgens voor in willen spannen.”

Nasr Abu Zayd
Egyptische Koranwetenschapper die midden jaren ’90 uit Caïro vluchtte en sindsdien aan de Universiteit Leiden doceert en onderzoekt.

“Hoe rijker je identiteit is, hoe meer aspecten je met andere mensen deelt en hoe soepeler je met verschillen om kunt gaan.”

Jonathan Sacks
Geridderd Brits opperrabijn en filosoof die zich hoopvol en met gevoel voor humor in het interreligieuze debat stort.

“De samenleving is het huis dat we samen bouwen: christenen, joden, moslims, hindoes, atheïsten en humanisten. Beschaving geeft ruimte aan verschillen.”

Zainab Al-Suwaij
Kleindochter van een Iraakse groot-ayatollah, afstammeling van de profeet Mohammed en oprichter van het American Islamic Congress in Washington.

“Geef een stem aan de gematigde en vredelievende vertegenwoordigers van religies, in plaats van aan de opruiers. Daarin ligt de weg naar een betere samenleving.”

Dominique Moïsi
Frankrijks invloedrijkste politicoloog en oprichter van het veelgeprezen Institut Français des Relations Internationales (IFRI).

“Mijn vader overleefde Auschwitz en leerde me wat hoop is. Hoop maakt je beter. Zonder hoop kun je niet overleven. Dat is niet emotioneel of gemakkelijk, maar diep humanistisch.”

Samenstelling & regie: Wilberry Jakobs; redactie: Ruben Altena, Janine van Dijk, Witho Oost; productie: Margie Monfils; eindredactie: Ida Overdijk
www.luxmagazine.nl