Waarom BIJ1 tegen antisemitisme is, maar het Amsterdams Joods Akkoord niet heeft ondertekend

Verklaring van het bestuur van BIJ1, overgenomen van de website www.bij1.org

AMSTERDAMS JOODS AKKOORD

BIJ1 is tegen antisemitisme, maar tekent het Amsterdam Joods Akkoord niet om een duidelijke reden. Op 6 maart ondertekenden verschillende Amsterdamse politieke partijen het Amsterdams Joods Akkoord. Dit manifest, dat is opgesteld door Rabbijn Katz, roept partijen en politici op hun verantwoordelijkheid te nemen ten opzichte van antisemitisme in de stad, en prioriteit te geven aan voorgestelde maatregelen om discriminatie van Joden tegen te gaan.

Het moge duidelijk zijn dat wij deze oproep in algemene zin absoluut ondersteunen. Antisemitisme is een fenomeen dat, net als andere vormen van discriminatie, fel bestreden dient te worden. Ook in Amsterdam dient het aanpakken van antisemitisme een prioriteit te zijn.

Toch hebben wij als partij besloten om het Akkoord niet te ondertekenen. De reden hiervoor is dat wij de gehanteerde definitie van antisemitisme, gebaseerd op een voorstel van de International Holocaust Remembrance Alliance (IHRA), in zoverre beperkend vinden, dat kritiek op de politieke beslissingen van de staat Israël ook als antisemitisch beschouwd kan worden. Als BIJ1 vinden wij echter dat kritiek op Israël iets wezenlijks anders is dan discriminatie, uitsluiting en bedreiging van Joden. Het laatste moet stevig aangepakt worden, terwijl het eerste mogelijk zou moeten zijn binnen de wettelijke kaders.

Vandaar dat wij onderstaande brief naar Rabbijn Katz stuurden. Enerzijds ondersteunen wij zijn doelstellingen, maar anderzijds blijven we wel kritisch.

Weleerwaarde Heer,

Ook wij van BIJ1 zijn van mening dat Amsterdam een morele verantwoordelijkheid draagt voor de joodse bevolking. Zoals we die verantwoordelijkheid ook dragen voor de andere bevolkingsgroepen, als moslims, migranten, biculturele inwoners en vluchtelingen.

We staan er volledig achter dat de Shoah in Amsterdam herdacht wordt, dat we onze monumenten koesteren, en dat de jodenvervolging een plaats heeft in het onderwijs. Zoals we ook willen dat er een Slavernijmuseum komt, en meer aandacht voor de geschiedenis van onze ‘gastarbeiders’.

BIJ1 staat voor radicale gelijkwaardigheid, dat wil onder andere zeggen dat Artikel 1 van onze Grondwet serieus wordt genomen en gehandhaafd, wat inhoudt dat alle mensen gelijkwaardig worden behandeld, ongeacht religie of afkomst. Dat alle mensen recht hebben op veiligheid in onze stad. Dat antisemitisme, racisme en islamofobie bestreden worden.

Daarnaast hebben we in ons verkiezingsprogramma expliciet opgenomen dat de toename van haat en agressie tegen ‘zichtbare’ moslims en joden onacceptabel is, en als probleem aangepakt dient te worden door de gehele stad. En ook dat er toezicht gehouden moet worden op de veiligheid van religieuze instellingen als moskeeën en synagogen. Waar nodig horen ook bijzondere scholen extra bescherming te krijgen.

Dat wij ondanks deze uitgangspunten niet zullen voldoen aan uw verzoek om een Amsterdam Joods Akkoord te ondertekenen heeft twee redenen:

1. Wij vinden het belangrijk om te benadrukken dat wij ons inzetten voor alle bevolkingsgroepen die worden bedreigd, uitgesloten of gediscrimineerd, joden zowel als moslims of andere groeperingen, en geven de voorkeur aan statements die benadrukken dat het niet om aparte bevolkingsgroepen gaat maar om de veiligheid en vrijheid van iedereen die doelwit is van discriminatie.

2. Wij zullen ons te allen tijde verzetten tegen jodenhaat, maar wij hebben bezwaar tegen de formulering van de door de Europese Unie gelanceerde definitie van antisemitisme. Daarin wordt onvoldoende onderscheid gemaakt tussen antisemitisme en kritiek op de politiek van de staat Israel. Het is niet voor niets dat die definitie slechts door twee Europese lidstaten is overgenomen, en in Nederland in 2017 door het kabinet is besloten deze definitie niet in de wetgeving op te nemen. Met mensenrechtenverdragen en internationaal recht als norm hechten wij aan de vrijheid om kritiek uit te mogen oefenen op de huidige politiek van de staat Israel.

We wensen u het beste met uw missie, en waar het gaat om de bestrijding van antisemitisme en het opkomen voor de veiligheid van Amsterdamse joden heeft u in BIJ1 een bondgenoot. Ook zonder ondertekening van een Akkoord.

Het Bestuur van BIJ1

Voor wie het naadje van de kous wil weten, hier is de tekst van het Amsterdams Joods Akkoord, zoals het door rabbijn Katz naar de Amsterdamse partijen is gestuurd. En hier is de tekst van de er in genoemde EU antisemitisme definitie. En hier is het commentaar van het Rights Forum, toen het kabinet in 2017 dreigde om de definitie over te nemen. En hier het commentaar van Een Ander Joods Geluid. Uiteindelijk heeft het kabinet de nieuwe definitie niet overgenomen.