Vrouwen over de Nakba

Een kleine, indrukwekkende film van tien minuten, de moeite waard. Korte interviews met Palestijnse vrouwen – christelijk en moslim – die de Nakba, de etnische zuivering rondom 1948 hebben meegemaakt. Indrukwekkend om de kracht die er nog steeds van die nu oude vrouwen afstraalt.

Twee dingen: dat de vrouwen samenwerkten met de mannen, voor de Nakba. Je kunt het nog steeds zien, in Palestina, dat het normaler is dat je hele families, mannen en vrouwen samen bijvoorbeeld op het strand ziet zitten, terwijl in veel andere islamitische/Arabische landen een veel grotere scheiding is tussen mannen en vrouwen. Het was volstrekt normaal dat vrouwen de deur uitgingen, en werkten, het was noodzaak. Wat je ook kunt zien is dat Palestijnse vrouwen kracht hebben. Het is zeker waar dat er nog veel te winnen valt aan vrouwenrechten in de Palestijnse gebieden, en ook voor de Palestijnse vrouwen in Israël, maar zoals ook mijn ervaring is in Gaza, laten vrouwen niet met zich sollen.

Maar het filmpje is vooral indrukwekkend om de moed van de vrouwen. Als ze bang waren dat hun mannen door de Israëli’s doodgeschoten zouden worden, dan gingen zij om te smokkelen.

Het filmpje is gemaakt door Zochrot, een Israëlische organisatie die vooral bezig is om de laatste resten van de Palestijnse wereld van voor 1948 te bewaren. Israël ontneemt de Palestijnen niet alleen hun toekomst, maar ook hun verleden. Ook aan de Arabische kinderen in Israëlische scholen is het verboden om les te krijgen over de Nakba, de grote ramp. Meer dan vierhonderd dorpen werden verwoest. Hoeveel mensen stierven tijdens de etnische zuivering is nooit bekend geworden. Het zijn de laatste ooggetuigen, toen kind, die het verhaal nog kunnen vertellen.

Wie ooit nog eens het hele verhaal over de Nakba wil lezen, Ilan Pappé’s boek ‘De etnische zuivering van Palestina’ is in het Nederlands vertaald, goed te lezen, goed gedocumenteerd, en voor wie het nog niet wist tamelijk onthutsend.

(Met dank aan Imad)

6 gedachten over “Vrouwen over de Nakba

  1. Het is wellicht vermeldenswaard het werk van Ilan Pappé behoorlijk omstreden is. Dat is hij ook onder de revisionistische “New Historians”. Mensen als Benny Morris en Epharim Karsh zijn behoorlijk vernietigend over de wijze waarop hij geschiedenis bedrijft. Onder ander wordt Pappé verweten dat hij, om een eufemisme te gebruiken, behoorlijk creatief met zijn bronnen omgaat. Dat laatste is een doodzonde voor een historicus.

  2. Geheel overbodige mededeling, Kees. Uiteraard is Pappé ‘omstreden’ bij de Israel-verdedigers.
    Efraim (niet Epharim) Karsh is geen historicus maar een ideoloog. Die hoef je sowieso niet serieus te nemen. Kijk zelf naar hun interview in 2009, hier, Karsh ontkent alles, en werkt het bekende geleuter af over het verdelingsplan en de ‘ontruiming’ van Gaza – het gewone werk dat ik ook in mijn boek (Oorlog als er vrede dreigt) al ruimschoots heb weerlegd.

    Benny Morris, wel een historicus, is een ander geval. De feiten die Morris noemt komen grotendeels overeen met die van Pappé, lees bijvoorbeeld zijn eerste werk, The Birth of the Palestinian refugee problem, 1947 – 1949, dat al minutieus verhaalt over de etnische zuivering. Sindsdien zijn er alleen maar mee feiten bijgekomen die nog diepgaande illustreren wat er rond 1948 heeft plaatsgevonden, omdat meer archieven zijn vrijgegeven. Daarmee is ook duidelijk geworden dat de etnische zuivering geen neveneffect was van de oorlog, maar eerder is begonnen, gepland was, en volgens dat plan – Plan Dalet – is uitgevoerd.

    Wat de feiten betreft is het onderscheid dat Pappé naast de Israëlische ook gebruik maakt van Arabische bronnen, en dat doet Morris die geen Arabisch kent en ook erg anti-Palestijns is geworden niet. Maar ze zijn het er over eens, in grote lijnen en in vele details, dat er wel degelijk een etnische zuivering heeft plaatsgevonden. Pappé zegt terecht, onder academici in Israël worden de feiten van de etnische zuivering niet langer ontkend, de discussie gaat daar over de morele kwestie. Had Israël dat mogen doen, en mogen ze er mee doorgaan?

    Het grootste verschil tussen beide historici is dat Morris zonder meer toegeeft dat er een etnische zuivering heeft plaatsgevonden, maar vindt dat dat terecht is, en spijtig dat die etnische zuivering niet is voltooid. Als voorbeeld haalt hij de geschiedenis van de VS aan, en beweert dat Amerika nooit had kunnen ontstaan wanneer de inheemse bevolking niet was uitgeroeid. Zie bijvoorbeeld hier, over een bekend interview met Morris. Frisse jongen beveel jij aan!

    De kritiek van Morris ging overigens over een veel eerder boek van Pappé, A History of Modern Palestine, en werd heel adequaat weerlegd, hier.

    Kortom, dat er een grootscheepse etnische zuivering heeft plaatsgevonden is onder historici allang niet meer omstreden, de enorme berg feiten valt niet meer te ontkennen. Als je nog eens wat komt beweren, Kees, zorg dan dat je beter op de hoogte bent, en beweer niet maar wat zonder je bronnen te noemen.

    Meer bronnen: Baruch Kimmerling, al in 2004, over de merkwaardige contradicties in het werk van Morris, hier.
    Zie hier een column van Van Doorn over de nieuwe historici, en de onzin die er door ideologen wordt beweerd.
    Over de planning van de etnische zuivering, lees Walid Khalidi, hier.
    En lees de meest updated bundel, een gemeenschappelijk project van Israëlische en Palestijnse historici, onder redactie van Ilan Pappé en Jamil Hilal, Across the Wall, Naratives of Israeli-Palestinian History, 2010.

  3. Karsh is geen historicus maar een ideoloog? Die is leuk! Ik geloof dat je dat op zo’n minst ook van Pappé kunt zeggen.

    Niet alleen onder de Israel verdedigers is Pappé omstreden Anja, ook onder zijn collega New Historians. Dat zou je toch wel moeten weten.

    Natuurlijk is het goed dat de traditionele zionistische geschiedschrijving over het ontstaan de staat Israël steeds meer wordt herzien. En ja, moedwillige etnische zuiveringen hebben plaatsgevonden in 1947/48. Maar Pappé slaat helemaal door en legt de schuld voor het ontstaan van het Israëlisch-Palestijns conflict volledig op het bord van Israël. Was de historische werkelijkheid maar zo overzichtelijk.

    Dat je voortdurend Pappé aanhaalt is logisch. Hij is immers de radicaalste van de New Historians. En dat komt jou goed uit. In jouw optiek draagt Israël immers de schuld van alles en zijn de Palestijnen slechts onschuldige lammetjes.

    Waarom heb je het nooit over de verdrijving van de bijna een miljoen joden uit de Arabische buurlanden?

    Ik ben zeker geen Israël apologeet. De Israëlische nederzettingenpolitiek valt in mijn optiek onmogelijk goed te praten. Jazeker, ik vond dat Israël eind 2008 het volste recht had om Hamas aan te pakken. Ik was echter diep geschokt door de orgie van geweld waarmee Operatie “Cast Lead” gepaard ging. Alle verhoudingen waren daarbij zoek.

    Kritiek op Israël is dus meer dan gerechtvaardigd. Echter, jij slaat volledig door en bagatelliseert iedere vorm van kritiek op de Palestijnen. Zo durfde je een paar dagen geleden, na aanleiding van een reactie van mij, nog te beweren dat het wel meeviel met het antisemitisme in de Arabische media. Wat een giller.

    Wat lijkt het mij heerlijk om zo’n overzichtelijk zwart-wit wereldbeeld te hebben als dat van jou.

  4. Gaan we weer.

    Karsh is geen historicus, Pappé wel. En het is overduidelijk dat Karsh de bekende lijn van de Israelische propaganda volgt. Wat ik zei: allemaal allang weerlegd.

    Over welke ‘collega New Historians’ heb je het? De enige van die groep (die geen groep was) die een aanval deed op Pappé is Benny Morris. Die hebben we al gehad.

    Wanneer je toegeeft dat die etnische zuivering heeft plaatsgevonden, dan is het ook duidelijk waar je de verantwoordelijkheid voor het nog steeds niet opgeloste conflict legt: regelrecht bij de zionistische verovering van Palestina, niets aan te doen. Wat dat betreft is de geschiedenis inderdaad behoorlijk overzichtelijk.

    En nee, de Palestijnen zijn geen onschuldige lammetjes, ze hadden alleen part noch deel aan het ontstaan van het zionistische project. Ze hadden alleen de pech dat ze in de weg liepen en een land bewoonden dat de zionisten wilden hebben. Ja tamelijk eenzijdig, ook niks aan te doen.

    De uittocht van joden uit de verschillende Arabische landen is een complex verhaal, omdat dat in elk land weer anders was. In ieder geval kwam dat pas na de zionistische verovering van Palestina, en was er dus een gevolg van. In ieder geval kun je niet beweren dat dat de schuld was van de Palestijnen. Je kunt daarover lezen, met bronnen, in mijn boek.

    In 2008 was Israel helemaal niet bezig om Hamas aan te pakken. Het is aardig van jou dat je ‘geschokt bent door de orgie van geweld waar dat mee gepaard ging’, maar je wilt niet weten dat die orgie van geweld precies de bedoeling was en niet een uit de hand gelopen neveneffect. Lees mijn boek.

    Inderdaad, de eindeloze beweringen over antisemitisme in de Arabische wereld, alsof Arabieren altijd al joden hebben gehaat, komen voor uit de Israelische propaganda, vooral van MEMRI dat door Israel is opgezet en gefinancierd is zo’n voorbeeld, en dat het aanzienlijk genuanceerder ligt kun je onder andere lezen in het werk van Mark Cohen, Under Crescent and Cross, onder andere, en Gilbert Achkar, The Arabs and the Holocaust.

    Ik heb geen zwart-wit wereldbeeld, Kees, dat zeg je omdat je het gevoelsmatig niet met me eens wilt zijn, maar de feiten niet hebt om dat aan te tonen. Het is gewoon weer een kwestie van de paradigmastrijd, hier, die zal je ondertussen toch kennen, en wat ik ook aan materiaal aandraag jij wil het niet horen. Dat is jammer, maar op een gegeven ogenblik is het wel op met eindeloos feiten aandragen als jij die toch afdoet als ‘een giller’.

    Dus het beste verder Kees, probeer het met jouw geweldige genuanceerde visie eens ergens anders.

  5. Je hoeft hier niet aan te komen zetten met websites waar al met chocoladeletters boven staat dat ze vrienden van Israel zijn, Jov. Want dan krijg je gewoon meer van hetzelfde als hierboven, Efraim Karsh onder andere, het lievelingsliegbeest van de Israel-apologeten, en ik blijf niet aan de gang om steeds maar hetzelfde te zeggen. Wie wil weten met welke verhalen de Israel-aanhangers proberen te verbergen welke misdaden er zijn gepleegd, en hoe vaak mensenrechten en internationaal recht zijn geschonden, kan zelf de weg naar zulke sites wel vinden.

  6. Bedankt voor het nomen van all die bronnen Anja. Daar heb ik wat aan. Vooral de boeken van Marc Cohen en Gilbert Achkar lijken me zeer interessant!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *