(with summary)
Het was zoals het hoorde. Het geroffel van de omfloersde trommen om half acht, toen de drumfanfare uit Almere langstrok. De mensen die zich verzamelden op de Noordermarkt, bij de bescheiden plaquette die ons er aan herinnert dat dit de plek is waar het initiatief voor de Februaristaking ontstond. Oude communisten. Vriendinnen.
De stilte. Vogels. Een baby die zachtjes begon te mauwen en werd gesust. Wat jongens in de verte die luidruchtig niet meededen. En daarna het Wilhelmus. En bloemen leggen.
Waar ik aan dacht, tijdens die stilte, tijdens de hele bijeenkomst. Remco Campert beschreef het zo: ‘ je zet je verstand op nul en je gevoel op honderd, en dan maar stil zijn. Je kon alleen het wegslikken van de brok in mijn keel horen’. Ik dacht wel wat. Of vroeg me af. Wat al die mensen hierheen bracht, die er stonden. Al die persoonlijke geschiedenissen die elk weer verbonden zijn met die grote geschiedenis. Hoe toevallig het maar is in welke familie je werd geboren en wat dat uitmaakte voor met welke emotie je hier nu stond. Dat het kon gebeuren, midden in een ‘geciviliseerde, verlichte’ wereld – we vergeten dat maar liever en richten onze angst op de dreigende buitenstaanders, niet op wat er midden in Europa kon ontstaan. Ik denk aan mijn Palestijnse vrienden, toch, de slachtoffers van de slachtoffers. Zonder onze oorlog hadden zij nu geen bezetting. Zoals ons lot samenhangt. Zoiets dacht ik. Of voelde ik meer.
Muziek in de Noorderkerk. Toespraken. Daarna de kroeg, zoals dat hoort in mijn persoonlijke traditie. Twee kelkjes jenever die ik anders zelden drink. Vriendinnen mee. En hond Korfoe onder de tafel.
Vandaag is het 5 mei en word ik geacht de bevrijding te vieren. Jawel, ik ben blij dat we bevrijd zijn, en dat ik het als oorlogskind heb overleefd. Alleen al daarom zal ik niet gauw een principiele pacifist worden. En we wonen in een land met een grote vrijheid. Al wordt daar aardig mee gerommeld. Daar sprak Benzakour over. Komt morgen. En verder voel ik me te veel verbonden met erg veel onvrije mensen in andere delen van de wereld voor groot feest, ach, nou een kleintje dan.
Benzakour over onze vrijheid. Morgen.
Summary.
Every year, on May 4, we remember the dead of our war, of the occupation by the Germans, between 1940 and 1945. Then next day, on May 5, we celebrate our liberation and our freedom.
On May 4, I don’t join the big meetings on the Dam or elsewhere, I join a very small meeting close to where I live. There is some music, we sing our national hymn, and there is two minutes silence, to honour the dead. All of a sudden the city is silent, you hear only birds, a baby who starts whining, some boys who make noise because they don’t understand what this is about. For many people it is a very long time ago. Some people who were there are old enough to remember. I was a baby when the war ended and we were liberated. But I know the stories from my families and friends and people I loved, people who were in the resistance and risked their lives, jewish people who lost their families.
What do you think about, during two minutes silence, was a question. I do not think so much. I feel. I look at the people who were there and see that some of them still have tears in their eyes. How could it have happened in the middle of Europe that was supposed to be so civilized and so enlightened, many people still don’t want to think about it and prefer to be afraid of ‘outsiders’, muslims and terrorists who they think are threatening our free country. I also think about how all the fates of people are linked, how what you feel depends on in which family you were born. And I think of my Palestinian friends, the ‘victims of the vistims’, and how they would not be under occupation now if this war had not happened here.
To-day I have a little trouble making a big feast out of ‘our’ liberation. A big part of the world is not free and we are responsible. We are also responsible for the people who live in our country and feel mistrusted and unwelcome. But I will try to enjoy myself and relax on this free day. And continue the struggle and the work again to-morrow.
Maar vrijheid blijft iets om te vieren, toch? Het blijft iets om te benoemen, om boven tafel te krijgen, om voor de schijnwerpers te halen. Het bestaat, het is er, het is mooi, het is kostbaar, het is onbetaalbaar. Vier het alsjeblieft wel, ook al is het niet overal. Verzamel het alsof het dauwdruppels zijn, en merk dat er meer dan een glas mee te vullen is. Laten we niet doen alsof het normaal is dat mensen onvrij zijn, dat er gebieden bezet worden, dat de bewoners van die gebieden worden weggezet alsof _zij_ het probleem zijn, alsof zij zomaar uit zichzelf, uit pure slechtigheid, terroristen geworden te zijn.
Vrijheid moet je vieren. Juist om te laten zien dat het nog lang niet overal is.
Als het stil zou moeten zijn, moeten jongens kennelijk altijd luidruchtig zijn. Zal wel in jongens zitten…
Anne_Marie, inderdaad. Vrijheid moet je vieren, maar meer nog delen, denk ik.? Er is niet zoiets als 100% vrijheid voor iedereen. 100% vrijheid is onderdrukking en tegenwerking voor een ander die iemand anders die dat wil, die 100% zou moeten gunnen. Vrijheid is iets dat je deelt. Dat je samen maakt?
Na de dodenherdenking tussen de hotemetoten, met twee oud-collega’s van de jongerenraad een kroeg ingedoken. De ene is de huidig voorzitter van de jongerenraad, de ander is nu mijn concurrent/collega in de gemeenteraad (namens de PvdA). We hebben de basis gelegd voor een manifest over jongeren in de muticulturele samenleving. Nu meer dan ooit is zoiets hard nodig; net als de dodenherdenking. Veenendaal gaat gebukt onder een revival van het nazisme. Voorlopig uit het zich nog in overdreven fanatieke stickerplakkerij; ik, en velen met mij, zijn bang dat dit slechts het begin is. Het geeft zo’n dodenherdenking wel een vreemde, wrange bijsmaak…
Jan, in Veenendaal ook al? In Zoetermeer schijnt het een ware plaag te zijn, las ik in een krant. En ik las deze week ook een bericht dat rechts extremisme erg in opkomst is, maar dat men de kop nog in het zand steekt omdat islamitisch radicalisme beter scoort. Misschien kunnen Veenendaal en Zoetermeer de handen ineenslaan.
Dat steeds meer mensen rechts en zelfs rechts-extremistisch worden, komt volgens mij voort uit een onberedeneerde angst voor alles en iedereen die “anders” zijn/is. Dit Kabinet heeft wel degelijk schuld hieraan. Ze hebben de eerste twee tot drie jaar niets anders gedaan dan telkens weer waarschuwen voor terrorisme en hebben daarbij dan vooral de verbinding gelegd op het moslimterrorisme, zonder dat er andere berichten tegenover stonden. Pas de laatste anderhalf jaar wil men ook wel eens zeggen dat niet alle Moslims slecht zijn. Dank je de koekoek! Ze hebben van te voren geweten waar ze aan begonnen, toen ze de mensen bang gingen maken en ze hebben van te voren geweten dat dit allerlei emoties zou losmaken bij zowel de autochtone Nederlanders als bij de Moslim migranten, waarvan een groot deel al meer dan 30 jaar hier woont en het merendeel daar weer van prima is opgenomen in onze bevolking. Die bangmakerij heeft “succes” gehad. Veel mensen zijn netjes banng geworden. Ik ook. Alleen heb ik nogal hinder van een geweten en een redelijk stel hersens, zodat ik toch weer ging nadenken. Wat had ik zelf aan negatieve ervaringen meegemaakt? Woog dat op tegen mijn positieve ervaringen? Nee dus. Het probleem is dat veel mensen niet eens willen proberen zo na te gaan denken. Het gaat veel mensen financiëel niet goed. Dan moet je liefst een schuldige zoeken, zodat je je frustraties kwijt kunt. Na de bangmakerij voor “Moslims” was die “schuldige” snel gevonden. Gelukkig groeit ook de andere kant. Steeds meer mensen beginnen die angst-sfeer zat te worden en merken zelf dat er prima naast en met elkaar geleefd kan worden. Jammer genoeg zullen bepaalde groepen mensen dat nooit begrijpen en willen begrijpen. Schoppen tegen anderen is makkelijker dan genuanceerd nadenken. En schoppen tegen anderen kom je overal tegen. Als je dan daartegen probeert op te treden, moet je rekening houden met beledigingen en bedreigingen. Dat is kennelijk dan de prijs voor je pogingen. Stoppen dan maar? Mwahh, dacht ’t niet! 🙂
Hendrik Jan,
Ik las het ook al – heb het op het weblog van de Veense SP-site gezet. Ik besteed veel aandacht aan opkomend racisme; mensen moeten bewust zijn wat er speelt.
Jan en Hendrik Jan. Zou het niet een idee zijn om zowel rechts-extremisme als islamitisch extremisme en ook links-extremisme te bestrijden ?
Ze hebben vaak dezelfde uitgangspunten, namelijk het, desnoods kwaadschiks, opleggen van hún ideologie aan anderen.
Want als ik een site als Indymedia bezoek dan lees iok dingen waarvan ik denk: Dat onderscheidt zich in niets van wat bijvoorbeeld Stormfront-jongeren uitbazelen. Precies dezelfde onverdraagzaamheid jegens andersdenkenden.
Overigens, als jullie het over de opkomst van racisme hebben, bedenk dan wel dat dat in Nederland reuze meevalt. Afgelopen februari ben ik in Sint Petersburg en Krakow (Polen) geweest. In ons gezelschap bevond zich een neger. Die werd in Petersburg openlijk op straat, meerdere keren geschoffeerd. (oenkie-boenkie-geluiden). In Krakow werd hij bewust door groepjes jongeren “ingesloten”. Ze deden niets, maar hij moest telkens uitdrukkelijk vragen er door te mogen.
Hartstikke fijn, Henk. Daar kanppen we weer helemaal van op. Want als racisme in een ander land erger is dan hier, dan hoeven we ons nergens druk over te maken, toch?
Het racisme en zelfs openlijk uiten van nationaal-socialistische sympathieën in Rusland is inderdaad schrikbarend toegenomen. Aan oorspronkelijk-niet-Russisch-eruitziende personen wordt, met name in Moskou en Sint Petersburg, tegenwoordig aangeraden niet na pakweg 20.00 uur zich alleen op straat te begeven! Diep droevig. Als liefhebber van de Russische cultuur doet het me pijn dat het in Rusland, na het communisme, zo erg achteruit is gegaan. Heeft de bevolking hiermee zo veel gewonnen?
Laat dit voor ons een teken aan de wand zijn, en niet denken “dat het wel meevalt”, maar alert zijn en elke verdere ontwikkeling in deze richting in Nederland bestrijden. We zouden toch leren van (de herdenking van) de Tweede Wereldoorlog, niet?
Overigens: wat een prachtig portret van dat hondje, Anja!
Ik ben het met Henk eens in de zin dat we moeten waken voor alle vormen van extremisme. Echter, in mijn omgeving is er maar 1 groep die echt fanatisch te werk gaat, nieuwe grenzen zoekt, etc.; namelijk extreem-rechts. En dan gaat het niet om xenofobe Lonsdalertjes die een paar jaar geleden veel in het nieuws waren, maar echt om een nieuwe aanwas van de Hitler-jugend. Lonsdalertjes zijn daar echt lievertjes bij…