Niet te tillen: de rijksbegroting oftewel de miljoenennota. Bij me thuis bezorgd. Postbode moet zich een breuk hebben gesjouwd, het is vast tegen de Arbo.

Veel verrassingen waren er niet, maar die hoefden we ook niet te verwachten. En kritiek dus, van de linker zowel als van de rechterzijde. Van links, onder andere, dat aan de ene kant wel tevreden wordt vastgesteld dat het goed gaat met de economie, maar dat dat kennelijk niet tot het gevolg hoeft te hebben dat de mensen aan de onderkant er nu weer eens iets in koopkracht op vooruit zouden kunnen. Dus als het slecht gaat met de economie is dat een reden voor de ‘nul-lijn’ maar als het goed gaat ook, want dan moeten we sparen. Zegt Marijnissen.

En dan zegt Wilders dat dit waarempel wel lijkt op het eerste kabinet Marijnissen. Wat ik nog wel interessant vond is dat er een flinke speling lijkt te zijn tussen wat Tichelaar namens de PvdA achterban zegt, en wat de PvdA binnen de coalitie zegt. Ook een flink deel van de achterban vindt dat er openheid over Irak moet komen, en is niet tevreden met de dreigende versoepeling van het onstlagrecht. Dat is een andere situatie dan toen de linkse partijen in de oppositie tegen het blok beton van CDA en VVD stonden. Balkenende probeerde in een interview het woord ‘nivellering’ te omzeilen, met een gezicht als een kleuter die geen spinazie lust, maar moest toch toegeven, er wordt wel een ietsiepietsie genivelleerd. Heel klein beetje dan. Als de begroting als te links wordt geafficheerd krijgt hij het weer moeilijk met zijn achterban. Het kan nog wel spannend worden.

De koningin had het nog netjes gehad over ‘verantwoordelijkheid en verdraagzaamheid’ in onze pluriforme samenleving. Beleefder kan je iemand niet op de vingers tikken. Wilders moest natuurlijk weer een schepje op de islamofobie gooien, want hoe kan hij anders het nieuws nog halen. Hoewel er niet veel schepjes meer zijn. Want wat moet je nog meer verzinnen als je al gezegd hebt dat moslims weg moeten? “Voor mensen die de koran niet afzweren is geen plaats in Nederland.” Het blijft de vraag wat je met Wilders moet doen: eenvoudig maar negeren betekent dat het lijkt alsof zulke zaken, het openlijk als onwelkom afschilderen van een gehele bevolkinsgroep gewoon maar gezegd mogen worden. Ga je er tegen in, dan kan Wilders opnieuw de onbegrepen martelaar uithangen – en haalt hij de pers weer. Maar er komt toch een moment dat je niet je mond kunt houden zonder je minstens een beetje medeplichtig te maken aan wat toch gewoon op ordinair racisme neerkomt. Dus was ik blij dat Jan Marijnissen deze keer het voortouw nam, en onomwonden stelde dat hij het grotesk vond dat een partij die het woord vrijheid in haar naam voert de geloofsvrijheid van mensen wil beperken. “U kunt niet categorisch mensen vanwege hun geloof afwijzen, dat leidt tot rampen, we hebben dat al eerder meegemaakt.”

Waarna Pechtold, van D66, met leedwezen moest vaststellen dat het meest gloedvolle betoog tegen Wilders afkomstig was van Marijnissen, en dat hij de grootste fractie, het CDA, in dit debat miste.

Klein fragment uit de rede van Marijnissen:

Wanneer je stelt dat gemeenschapszin ook in de moderne samenleving thuishoort, staat dat voor sommigen gelijk aan ‘terugverlangen naar de spruitjeslucht van de jaren vijftig’. Maar, gemeenschapszin, solidariteit, lotsverbondenheid, altruïsme, fatsoenlijke omgangsvormen, maatschappelijke inzet en opofferingsgezindheid maken de samenleving als geheel menselijker en socialer, en daarmee sterker. Ongeïnteresseerdheid, respectloosheid, de wegkijkcultuur, het egoïsme en het cynisme hebben ons niet verder geholpen. Integendeel. Proberen iets van sociale controle te krijgen, omdat correctie soms nodig is en het gezag nu eenmaal niet overal tegelijkertijd kan zijn heeft niets te maken met de burgerlijke bedomptheid van de jaren vijftig. Bij alle voetbalclubs waar het niet uit de hand loopt, blijken het altijd de supporters zelf te zijn die zorgen dat iedereen zich gedraagt.

Sommigen doen net alsof je een ‘goedprater van eerwraak bent, of blijkbaar er ‘geen bezwaar tegen hebt dat homo’s in elkaar geslagen worden’, wanneer je stelt dat het contraproductief is voor de integratie en de participatie van minderheden wanneer je mensen belachelijk maakt vanwege hun geloof. Zij doen net alsof je een ‘verdediger van abjecte regimes als die in Iran en Saudie-Arabië’ bent, als je het oneens bent met een verbod van de koran.

Er is een Afrikaans spreekwoord dat zegt: Geef ‘n hond ‘n slechte naam, en maak ‘m af. Het zal niet lukken ons land menselijker, socialer, duurzamer en sterker te maken wanneer we blijven hangen in cliché’s. We moeten eerlijk en met in achtneming van de waarden die we delen en belangrijk vinden, zaken tot op de bodem uit zoeken, daar conclusies aan verbinden en genomen besluiten ook echt uit te voeren. Wijsheid en moed zijn daarvoor nodig.

Voor het hele verhaal, hier.

Foto’s: SP aan de Troontelefoon