Communiceren op bevel

Verplicht om van ons te laten houden

Ik schreef dit stukje voor mijn feestboek, op 14 augustus 2019. Het was de aanloop naar de zogenaamde ‘boerkawet’ waarbij het vrouwen voortaan verboden zou worden in publieke gelegenheden een niqaab te dragen. De wet is er gekomen. Er zijn geen arrestaties gepleegd en geen boetes opgelegd. Wel melden moslima’s meer agressieve reacties en gescheld. En intussen is die gehele achterlijke wet ingehaald door een onverwachte gebeurtenis. Maandenlang hebben we mondkapjes gedragen die precies deden wat de niqaab ook doet: het laat de ogen vrij, en communicatie is nog steeds mogelijk.

COMMUNICEREN OP BEVEL. Ik geloof dat ik even niet heb opgelet, maar er schijnt inmiddels een wet te zijn die bepaalt dat we buitenshuis altijd bereid moeten te zijn om met iedereen die we tegenkomen te ‘communiceren’ en dat blijkt alleen te kunnen als je ons gezicht kunt zien. Alleen dan ben je ‘open’, alleen dan kunnen mensen van je houden, alleen dan mag je deel uitmaken van onze cultuur.

Lees verder

Zomergasten met Glenn Helberg

Mijn commentaar op de uitzending met psychiater Glenn Helberg, op 7 aug 2017

Ik had graag tegenover Glenn Helberg aan die tafel gezeten, als zijn tafeldame annex gesprekspartner. Niet per se omdat ik denk dat ik het beter had gedaan dan Janine Abbring. Hoewel. Ik had Glenn graag een partner toegewenst die niet nog zo verstrikt zat in de witte angst om iets verkeerds te zeggen, dat zou misschien een beetje hebben voorkomen dat hij nogal eens in de rol terecht kwam van docent die eerst uit moet leggen waar het eigenlijk over gaat, voordat je werkelijk met elkaar op voet van gelijkwaardigheid in gesprek kunt. Dat werd het dan ook zelden.
Lees verder

Arme witte mannen

Deze column verscheen op 26 juli 2022 op mijn facebook page.

Arme witte mannen

Weer een klagende man. Daar hebben we er tegenwoordig nogal veel van. Ik bedoel witte hetero middenklasse mannen, die zich erover beklagen dat ze niks meer mogen tegenwoordig. Die zich voelen als een ijsbeer op een smeltende ijsschots (Max Pam) of een dik boek schrijven over het nut van de man (Maarten Huygen) Want och arme, het feminisme bloeit en de man raakt uit de mode. Hij ligt onder vuur als een wellustige patriarch en een geprivilegieerde onderdrukker. Belaagd door Me Too en nou ook nog door Black Lives Matter.
Lees verder

Wie is de baas?

Dit artikel is eerder verschenen als hoofdstuk 11 uit mijn boek Het verschil. Zeventien actuele kwesties bekeken vanuit het feminisme.

Waar denken we aan bij de term macht? Wanneer spreken we over macht? Ja, de president van een land met een enorm staatsbudget en een groot leger heeft macht. Er is macht die we kunnen zien: waar mensen openlijk de baas zijn. Waar ze beslissingen kunnen nemen die invloed hebben op het leven van anderen. Die mensen met macht zijn vaker mannen, hoewel we daarbij meteen moeten aantekenen dat die macht ook heel erg ongelijk is verdeeld tussen mannen onderling. Zoals al gezegd: mannen zijn niet één groep, net zo min als vrouwen. Macht die wel zichtbaar is, maar waarvan we niet altijd precies kunnen nagaan hoe die tot stand komt zien we bijvoorbeeld in de media. Witte mannen treden opvallend vaker op als ‘deskundigen’ dan vrouwen, etnisch ‘andere’ mensen, en ook mensen van onderaan de maatschappelijke ladder zijn zwaar ondervertegenwoordigd. Het is dus een bepaalde categorie mensen die de macht heeft te bepalen wat belangrijk is, wat we moeten vinden, wat nieuws is. Maar macht binnen relaties wordt al veel moeilijker te definiëren. Binnen huwelijken en soortgelijke relaties: wie is daar de baas? Wie heeft het voor het zeggen, wie neemt de belangrijkste beslissingen? De tijd dat de man automatisch het hoofd is van het gezin omdat hij het geld binnenbrengt, en zijn wil dus wet is, is voorbij. Is de macht in het gezin nu eerlijk verdeeld?
Lees verder

Moeilijke mannelijkheid

Dit artikel is overgenomen uit mijn boek Het verschil, hoofdstuk 8.

Paulien Derwort is 29, en single. Ze wil een man. En niet zomaar een man, maar een echte, mannelijke man, een met genoeg testosteron. Ze gaat er van uit dat vrouwen, echte vrouwen, vrouwen die zich ‘over durven geven aan hun vrouwelijkheid’ niet zo’n halfzachte man willen zonder lichaamshaar, eentje die aan bikramyoga doet, of die met een kinderwagen door het park loopt, of die zich insmeert met nachtcrème. Ze weet precies hoe een mannelijke man moet zijn: een man die zich in de slaapkamer door zijn oerinstincten laat leiden, maar daarbuiten wel graag fijngevoelig is, in een restaurant de rekening betaalt en de deur voor haar openhoudt. En dit is nu het probleem: voor vrouwen als zij, grootsteeds en hoogopgeleid, zijn er onvoldoende geschikte partners, en dat wordt dus vechten om die paar alfamannetjes en de schaarse testosteronbommetjes. En wiens schuld is dat? Die van de agressieve feministen. Die hebben er voor gezorgd dat mannen halve vrouwen zijn geworden. Want in theorie is die emancipatie van vrouwen wel rechtvaardig, maar in de praktijk is het een ramp. Want vrouwen die ‘overgeëmancipeerd’ zijn hebben mannen de ruimte ontnomen om echte mannen te zijn.
Lees verder

Moeten moslima’s gered worden?

Dit artikel verscheen als hoofdstuk in mijn boek Het Verschil, Zeventien actuele kwesties bekeken vanuit het feminisme, uit 2016.

Moeten moslima’s gered worden?

Het is in Rotterdam, een dag na de aanslag in Brussel in maart 2016. In een fietstunnel gooien drie witte mannen van tussen de 25 en 30 jaar bierblikjes in het gezicht van een fietsend meisje van veertien. Ze draagt een hoofddoek. Ze schreeuwen: Val dood! Kankerterrorist! Ga terug naar je eigen land! De verwondingen in haar gezicht vallen mee, maar ze is ontzettend in de war. Ze durft niet meer naar school te fietsen, ook niet samen met vriendinnen. Ze wordt nu gebracht en opgehaald door haar ouders.
Lees verder

Een halve revolutie: over de ‘arbeidsemancipatie’ van moderne vrouwen

Besproken boeken:

Liesbeth Staats Waarom vrouwen minder werken dan mannen (en dat ook jouw probleem is)?(De Bezige Bij 2021), 176 blz.??

Sophie van Gool Waarom vrouwen minder verdienen en wat we eraan kunnen doen?(Business Contact 2021), 288 blz.??

Margot C. Pol Is het al zeven uur? Mijn jaar als thuisblijfmoeder?(Pluim 2021), 272 blz.??

Ragna Heidweiller & Samuel Levie In voor- en tegenspoed (maar alleen als jij de afwas doet): handboek voor een nieuwe rolverdeling?(Nijgh & Van Ditmar 2021), 245 blz.

Dit artikel verscheen in De Nederlandse BoekenGids, online op 14 maart 2022

Van Simone de Beauvoir tot bell hooks en van de generatie van haar moeder tot de #girlboss van nu: Anja Meulenbelt bestrijkt meer dan een paar decennia feminisme in haar bespreking van een handvol recente boeken over vrouwen, moederschap en werk.

Lees verder

Speech voor de Women’s March 2021

MIJN SPEECH TIJDENS DE WOMEN’S MARCH 2021, in het Nelson Mandela Park.

Lieve mensen,

Daar staan we weer. De zoveelste grote manifestatie van vrouwenkracht die ik meemaak in de halve eeuw dat ik al feministe ben. Ik hoor het vaak: dat is toch niet meer nodig, want vrouwen hebben nu toch gelijke rechten? Ja, in het wetboek wel, maar de werkelijkheid valt nog steeds heel erg tegen. Geweld tegen vrouwen is niet verminderd. Nog steeds kan in ons welvarende land de helft van de vrouwen niet leven van eigen werk. Ja, zeggen ze dan, maar dat is omdat vrouwen zelf kiezen voor parttime werk. Wij weten dat het niet zo simpel is. Want ons leven bestaat niet alleen uit betaald werk, ons leven bestaat ook uit zorg voor elkaar, voor onze kinderen, voor partners en ouders. En dat, het onbetaalde werk om het leven in stand te houden, is nog steeds oneerlijk verdeeld. En dan leven we ook nog in een maatschappij waarin de kloof tussen arm en rijk steeds groter wordt. En vrouwen, ook werkende vrouwen, een groter risico lopen om in armoede terecht te komen. Armoede! In een van de meest welvarende landen ter wereld!
Lees verder

BIJ1 en Quinsy

TERUGBLIK OP EEN WEEK: BIJ1 en Quinsy Gario

Deze gedenkwaardige week begon voor mij op maandagochtend 19 juli toen ik in Trouw las dat Quinsy Gario uit BIJ1 gezet zou worden door het bestuur, nadat een ingehuurd advocatenbureau de klachten had onderzocht van partijleden die zich in de samenwerking met Quinsy onveilig hadden gevoeld. En de resultaten waren ernstig genoeg om zijn lidmaatschap op te zeggen, hoewel er nog gesprekken plaats moesten vinden, en Gario nog bezwaar kon aantekenen.

Het verbaasde me niet. Ik hoorde bij de mensen die het een riskante onderneming vonden om Quincy in de partij op te nemen, en hem ook maar meteen op nr 2 van de kieslijst te zetten, gezien een voorgeschiedenis van conflicten. En ik was de enige niet. Maar ik legde me neer bij het bestuur, de kiescommissie en Sylvana Simons, die hadden laten weten hem graag in de partij te hebben. Ik hoopte er op dat mijn slechte voorgevoel onterecht zou blijken, tenslotte kunnen mensen ook veranderen, en kun je mensen niet eeuwig blijven beoordelen op wat er in het verleden is gebeurd.
Lees verder